Dan Lee
03-02-2007, 08:01 AM
Ðối Phó Với Lo Sợ Không Tên Trong Hôn Nhân
Giang hỏi "Chuyện gì vậy em?"
"Ô, đâu có gì," Mai trả lời.
"Ðể anh đoán xem. Em cảm thấy em là một người mẹ bất xứng, vì em không dành nhiều thì giờ cho con, em không giỏi việc kế toán như chị Loan, em không thông minh như chị Hồng, và em nghĩ là anh không còn yêu em nữa vì em đã mập ra. Anh còn quên gì không?"
"Anh này! Ðừng ghẹo em mà."
"Mai! Em toàn lo lắng về những chuyện không đâu. Chẳng có điều nào đúng sự thật, bởi thế, đừng lo lắng quá. OK?"
"OK," Mai gật đầu, nghĩ rằng, "Nếu mình cứ tiếp tục như thế này thì anh ấy sẽ điên đầu và bỏ mình là cái chắc."
Trong khi đó, Giang lại nghĩ, "Mình thấy vui vì đã giải quyết được vấn đề. Mai tuyệt đối không cần phải lo về những điều đó... Ít ra là mình không làm vấn đề thêm tệ hại. Ước sao mình giầu có hơn, giống như ông anh rể với nhà cao cửa rộng..."
Và cứ như thế. Mỗi người đều có những bất an xảy ra bất cứ lúc nào, làm tan đi những giây phút êm đềm trong gia đình. Nỗi bất an giống như mối mọt trong hôn nhân. Nó ăn mòn nền tảng của liên hệ vợ chồng.
Tôi muốn nói về những sự hoài nghi chính mình mà nhìn ở bên ngoài dường như vô căn cớ: một người nội trợ giỏi giang sợ rằng sở y tế sẽ tấn công cái nhà bếp của mình với một danh sách lỗi luật; một người chồng cương nghị chỉ nhìn thấy những gì ông không thể hoàn thành mà quên đi những gì ông đã thành công.
Khi nghe người bạn đường nói lên những sự hoài nghi và chỉ đơn giản trả lời rằng, "Ðừng có khùng" thì không mang lại kết quả gì. Cũng giống như khi nửa đêm nghe con khóc lóc kể rằng có con quái vật ở gầm giường. Dù biết là chẳng có con quái vật nào cả, nhưng chắc chắn là bạn cảm thấy bực mình.
Như thế, phải phản ứng thế nào khi một người hay hồ nghi cảm thấy có thật trong khi người kia cho là điên khùng? Có ba chữ đi liền với lời thề hôn nhân dường như được áp dụng ở đây. Ðó là những lời hứa yêu thương, quý trọng và vâng theo.
Yêu Thương: Ðiều cần thiết ở đây là bầu khí của một tình yêu vô điều kiện, là tình yêu không có điều kiện tiên quyết. Phải tạo một bầu khí trong tương giao vợ chồng để đảm bảo người bạn đường của mình rằng không cần phải có một số điều kiện nào đó thì mới có tình yêu. Phải cho người kia biết, qua lời nói và hành động, rằng bạn không cần phải thon nhỏ như những người mẫu thời trang, hay phải cường tráng như lực sĩ, hay giầu có như những nhà tỉ phú hay thành công như người hàng xóm thì tôi mới nghĩ rằng bạn tuyệt vời. Nếu có bầu khí này thì bạn đã sẵn sàng đối phó với những bất an và hồ nghi.
Quý Trọng: Bạn tiếp đón một khách quý như thế nào? Hãy cố làm như thế với những bất an của người bạn đường. Nói cho cùng thì đây là điều mà vợ chồng ít tỏ ra cho nhau biết. Khi không còn quý trọng nhau thì nỗi lo sợ sẽ gia tăng. ("Ðừng bao giờ nghĩ như thế; có khùng mới nghĩ như thế; tôi không muốn nghe điều đó.")
Thay vào đó, hãy rộng mở chào đón. Hãy đón nhận những lo lắng như đối với một khách quý. Qua thái độ và cử chỉ để nói lên rằng, "Bạn được đón chào. Chúng tôi sẽ dành thời giờ cho bạn. Tôi muốn biết về bạn."
Ðiều này có thể khó khăn. Nghe nỗi lo sợ của người khác có thể gây nên sự lo sợ cho chính mình. Ðiều này thật sự đúng với những đôi vợ chồng nghĩ rằng họ phải làm cho nhau thấy sung sướng. Nếu vợ tôi nói ra một vài điều gì phật lòng, tôi có thể nghĩ là tôi đã làm điều gì sái quấy, điều gì tôi đã lơ đãng. Cần phải có sức mạnh thật sự để đối diện với sự lo âu của người khác--nhất là khi nó có thể gây ra sự lo âu cho chính mình.
Khi bạn sẵn sàng đón nhận những bất an của người khác, bạn thường biết thêm nhiều chi tiết khác nữa. Nó sâu xa hơn. Là một người chồng, tôi có thể lo rằng tôi không cấp dưỡng đầy đủ cho gia đình. Và dù rằng mọi chi phí đã được thanh thỏa và không có đe dọa nào trước mặt, thì cũng có nhiều biến cố có thể xảy ra mà tôi không thể kiểm soát được: như đau ốm, tai nạn, chiến tranh.
Nhưng khi tôi vui vẻ đón nhận những lo sợ thì chúng không còn sức mạnh nữa, chúng đã bớt đi rất nhiều.
Vâng Theo: Tôi cần phải xác định ý nghĩa của chữ này khi áp dụng cho một tương giao bình đẳng. Ngoài ý nghĩa liên hệ đến thứ bậc--người nô lệ vâng theo ông chủ, con chó vâng theo người huấn luyện--chữ vâng theo tự nó có nghĩa là lắng nghe và đáp ứng cách trung thành. Tôi đề nghị rằng khi sự bất an xuất hiện thì đừng chống đối nó, nhưng hãy lắng nghe. Bạn hãy nhận rõ là tôi dùng chữ "lắng nghe, đáp ứng" mà tôi không dùng chữ "xét đoán." Ðây không phải là cuộc tranh luận; đây là một cuộc mạo hiểm. Ở điểm này, người bạn đường cần một người đồng hành chứ không cần một quan toà.
Lắng nghe người khác có thể thật khó khăn. Hãy hỏi để cho rõ nghĩa, chứ không để làm tan biến hồ nghi (thí dụ, "Hãy nói thêm về tâm trạng mà bạn cảm thấy nặng nề?" hơn là, "Tại sao bạn lại cảm thấy như thế khi bạn đem về nhà hơn nửa số lương?"). Khi người phối ngẫu có cơ hội để bộc lộ tâm tình thì cũng có cơ hội để bạn trả lời cách thương mến. Những câu trả lời tương tự như, "Anh không ngờ rằng em đã quá lo cho tương lai. Anh có thể giúp được gì?" Tâm tình được lắng nghe và đón nhận sẽ khiến sự sợ hãi tan đi hơn là những thoái thác quá sớm hay những tranh luận mà bạn có thể gây nên.
Yêu thương, quý trọng và vâng theo cũng là những gì Thiên Chúa thi hành. Nếu chúng ta có thể thực hành những đức tính này trong tương giao vợ chồng, chúng ta sẽ giống như Thiên Chúa. Khi Chúa Giêsu trừ quỷ, Ngài không đứng ra xa. Ngài trực diện với chúng; Ngài biết tên của chúng. Nếu chúng ta làm tan biến những hồ nghi vô cớ, chúng ta cần nhìn thẳng vào những lo sợ của chúng ta. Bạn và người phối ngẫu có thể giúp đỡ lẫn nhau trong chương trình liên tục này và trở nên yêu thương nhau hơn bao giờ. Và nếu bạn nghĩ bạn không thể làm được, thì tôi chỉ có thể nói rằng, "Ðừng có khùng!"
Những Ðiều Thường Lo Sợ
Bạn thường lo sợ những gì? Sau đây là những lo sợ mà đôi vợ chồng hay đề cập đến.
1. Tôi lo sợ vì không đóng góp tài chánh gì cho gia đình.
2. Tôi lo sợ vì không làm được gì cho gia đình.
3. Tôi sợ rằng khi tôi mập ra thì bạn sẽ để ý đến người khác.
4. Tôi lo sợ khi con cái ra đi thì không còn gì để giữ chúng tôi với nhau.
5. Tôi sợ rằng khi không diễn tả được tâm tình của mình sẽ khiến bạn yêu thương người khác.
6. Tôi sợ rằng bạn thất vọng khi thấy cuộc đời không như chúng ta mong muốn.
7. Tôi sợ rằng bạn không bao giờ nói cho tôi biết là bạn giận tôi và một ngày nào đó sẽ bùng nổ.
8. Tôi sợ rằng nếu có cơ hội lựa chọn, bạn sẽ không lấy tôi.
Giang hỏi "Chuyện gì vậy em?"
"Ô, đâu có gì," Mai trả lời.
"Ðể anh đoán xem. Em cảm thấy em là một người mẹ bất xứng, vì em không dành nhiều thì giờ cho con, em không giỏi việc kế toán như chị Loan, em không thông minh như chị Hồng, và em nghĩ là anh không còn yêu em nữa vì em đã mập ra. Anh còn quên gì không?"
"Anh này! Ðừng ghẹo em mà."
"Mai! Em toàn lo lắng về những chuyện không đâu. Chẳng có điều nào đúng sự thật, bởi thế, đừng lo lắng quá. OK?"
"OK," Mai gật đầu, nghĩ rằng, "Nếu mình cứ tiếp tục như thế này thì anh ấy sẽ điên đầu và bỏ mình là cái chắc."
Trong khi đó, Giang lại nghĩ, "Mình thấy vui vì đã giải quyết được vấn đề. Mai tuyệt đối không cần phải lo về những điều đó... Ít ra là mình không làm vấn đề thêm tệ hại. Ước sao mình giầu có hơn, giống như ông anh rể với nhà cao cửa rộng..."
Và cứ như thế. Mỗi người đều có những bất an xảy ra bất cứ lúc nào, làm tan đi những giây phút êm đềm trong gia đình. Nỗi bất an giống như mối mọt trong hôn nhân. Nó ăn mòn nền tảng của liên hệ vợ chồng.
Tôi muốn nói về những sự hoài nghi chính mình mà nhìn ở bên ngoài dường như vô căn cớ: một người nội trợ giỏi giang sợ rằng sở y tế sẽ tấn công cái nhà bếp của mình với một danh sách lỗi luật; một người chồng cương nghị chỉ nhìn thấy những gì ông không thể hoàn thành mà quên đi những gì ông đã thành công.
Khi nghe người bạn đường nói lên những sự hoài nghi và chỉ đơn giản trả lời rằng, "Ðừng có khùng" thì không mang lại kết quả gì. Cũng giống như khi nửa đêm nghe con khóc lóc kể rằng có con quái vật ở gầm giường. Dù biết là chẳng có con quái vật nào cả, nhưng chắc chắn là bạn cảm thấy bực mình.
Như thế, phải phản ứng thế nào khi một người hay hồ nghi cảm thấy có thật trong khi người kia cho là điên khùng? Có ba chữ đi liền với lời thề hôn nhân dường như được áp dụng ở đây. Ðó là những lời hứa yêu thương, quý trọng và vâng theo.
Yêu Thương: Ðiều cần thiết ở đây là bầu khí của một tình yêu vô điều kiện, là tình yêu không có điều kiện tiên quyết. Phải tạo một bầu khí trong tương giao vợ chồng để đảm bảo người bạn đường của mình rằng không cần phải có một số điều kiện nào đó thì mới có tình yêu. Phải cho người kia biết, qua lời nói và hành động, rằng bạn không cần phải thon nhỏ như những người mẫu thời trang, hay phải cường tráng như lực sĩ, hay giầu có như những nhà tỉ phú hay thành công như người hàng xóm thì tôi mới nghĩ rằng bạn tuyệt vời. Nếu có bầu khí này thì bạn đã sẵn sàng đối phó với những bất an và hồ nghi.
Quý Trọng: Bạn tiếp đón một khách quý như thế nào? Hãy cố làm như thế với những bất an của người bạn đường. Nói cho cùng thì đây là điều mà vợ chồng ít tỏ ra cho nhau biết. Khi không còn quý trọng nhau thì nỗi lo sợ sẽ gia tăng. ("Ðừng bao giờ nghĩ như thế; có khùng mới nghĩ như thế; tôi không muốn nghe điều đó.")
Thay vào đó, hãy rộng mở chào đón. Hãy đón nhận những lo lắng như đối với một khách quý. Qua thái độ và cử chỉ để nói lên rằng, "Bạn được đón chào. Chúng tôi sẽ dành thời giờ cho bạn. Tôi muốn biết về bạn."
Ðiều này có thể khó khăn. Nghe nỗi lo sợ của người khác có thể gây nên sự lo sợ cho chính mình. Ðiều này thật sự đúng với những đôi vợ chồng nghĩ rằng họ phải làm cho nhau thấy sung sướng. Nếu vợ tôi nói ra một vài điều gì phật lòng, tôi có thể nghĩ là tôi đã làm điều gì sái quấy, điều gì tôi đã lơ đãng. Cần phải có sức mạnh thật sự để đối diện với sự lo âu của người khác--nhất là khi nó có thể gây ra sự lo âu cho chính mình.
Khi bạn sẵn sàng đón nhận những bất an của người khác, bạn thường biết thêm nhiều chi tiết khác nữa. Nó sâu xa hơn. Là một người chồng, tôi có thể lo rằng tôi không cấp dưỡng đầy đủ cho gia đình. Và dù rằng mọi chi phí đã được thanh thỏa và không có đe dọa nào trước mặt, thì cũng có nhiều biến cố có thể xảy ra mà tôi không thể kiểm soát được: như đau ốm, tai nạn, chiến tranh.
Nhưng khi tôi vui vẻ đón nhận những lo sợ thì chúng không còn sức mạnh nữa, chúng đã bớt đi rất nhiều.
Vâng Theo: Tôi cần phải xác định ý nghĩa của chữ này khi áp dụng cho một tương giao bình đẳng. Ngoài ý nghĩa liên hệ đến thứ bậc--người nô lệ vâng theo ông chủ, con chó vâng theo người huấn luyện--chữ vâng theo tự nó có nghĩa là lắng nghe và đáp ứng cách trung thành. Tôi đề nghị rằng khi sự bất an xuất hiện thì đừng chống đối nó, nhưng hãy lắng nghe. Bạn hãy nhận rõ là tôi dùng chữ "lắng nghe, đáp ứng" mà tôi không dùng chữ "xét đoán." Ðây không phải là cuộc tranh luận; đây là một cuộc mạo hiểm. Ở điểm này, người bạn đường cần một người đồng hành chứ không cần một quan toà.
Lắng nghe người khác có thể thật khó khăn. Hãy hỏi để cho rõ nghĩa, chứ không để làm tan biến hồ nghi (thí dụ, "Hãy nói thêm về tâm trạng mà bạn cảm thấy nặng nề?" hơn là, "Tại sao bạn lại cảm thấy như thế khi bạn đem về nhà hơn nửa số lương?"). Khi người phối ngẫu có cơ hội để bộc lộ tâm tình thì cũng có cơ hội để bạn trả lời cách thương mến. Những câu trả lời tương tự như, "Anh không ngờ rằng em đã quá lo cho tương lai. Anh có thể giúp được gì?" Tâm tình được lắng nghe và đón nhận sẽ khiến sự sợ hãi tan đi hơn là những thoái thác quá sớm hay những tranh luận mà bạn có thể gây nên.
Yêu thương, quý trọng và vâng theo cũng là những gì Thiên Chúa thi hành. Nếu chúng ta có thể thực hành những đức tính này trong tương giao vợ chồng, chúng ta sẽ giống như Thiên Chúa. Khi Chúa Giêsu trừ quỷ, Ngài không đứng ra xa. Ngài trực diện với chúng; Ngài biết tên của chúng. Nếu chúng ta làm tan biến những hồ nghi vô cớ, chúng ta cần nhìn thẳng vào những lo sợ của chúng ta. Bạn và người phối ngẫu có thể giúp đỡ lẫn nhau trong chương trình liên tục này và trở nên yêu thương nhau hơn bao giờ. Và nếu bạn nghĩ bạn không thể làm được, thì tôi chỉ có thể nói rằng, "Ðừng có khùng!"
Những Ðiều Thường Lo Sợ
Bạn thường lo sợ những gì? Sau đây là những lo sợ mà đôi vợ chồng hay đề cập đến.
1. Tôi lo sợ vì không đóng góp tài chánh gì cho gia đình.
2. Tôi lo sợ vì không làm được gì cho gia đình.
3. Tôi sợ rằng khi tôi mập ra thì bạn sẽ để ý đến người khác.
4. Tôi lo sợ khi con cái ra đi thì không còn gì để giữ chúng tôi với nhau.
5. Tôi sợ rằng khi không diễn tả được tâm tình của mình sẽ khiến bạn yêu thương người khác.
6. Tôi sợ rằng bạn thất vọng khi thấy cuộc đời không như chúng ta mong muốn.
7. Tôi sợ rằng bạn không bao giờ nói cho tôi biết là bạn giận tôi và một ngày nào đó sẽ bùng nổ.
8. Tôi sợ rằng nếu có cơ hội lựa chọn, bạn sẽ không lấy tôi.