Lễ hội [Archive]

lkpark

05-24-2005, 08:02 AM

Việt Nam là một dân tộc đã co�? hàng nghìn năm lịch sử. Cũng như nhiều quô�?c gia kha�?c trên thê�? giơ�?i, Việt Nam co�? một nền văn ho�?a mang bản să�?c riêng. Chi�?nh những ne�?t riêng đo�? đã làm nên cô�?t ca�?ch, hình hài và bản să�?c của dân tộc Việt Nam.

Trong kho tàng văn ho�?a của dân tộc Việt Nam, sinh họat lễ hội là loại hình văn ho�?a râ�?t đặc trưng Việt Nam. Lễ hội là sinh họat văn ho�?a dân gian co�? mặt hầu như khă�?p mọi miền đâ�?t nươ�?c. Nhiều lễ hội ra đời ca�?ch nay hàng nghìn năm nhưng vẫn giữ được và duy trì.

Hầu hê�?t lễ hội ở Việt Nam thường diễn ra vào mùa Xuân và muøa Thu là hai mùa đẹp nhâ�?t trong năm, đồng thời cũng là lu�?c nhà nông co�? thời gian nhàn rỗi. Trong sô�? ca�?c lễ hội lơ�?n ở Việt Nam phải kể đê�?n những lễ hội chi phô�?i hầu hê�?t ca�?c gia đình trên mọi miền đâ�?t nươ�?c, đê�?n mọi dân tộc, tôn gia�?o, đo�? là Tê�?t Nguyên �?a�?n, rằm tha�?ng bảy và Tê�?t Trung Thu.

Tê�?t Nguyên �?a�?n :

Ngày trươ�?c, tê�?t ke�?o dài từ 23 tha�?ng Chạp (tiễn Ta�?o Quân đê�?n ngày bảy tha�?ng giêng (lễ hạ cây nêu). Tê�?t Nguyên �?a�?n là lễ hội lơ�?n nhâ�?t trong năm, ngày hội gia đình, của làng xã, cộng đồng người Việt Nam. Ai đi xa cũng tìm ca�?ch về nhà vào dịp tê�?t bởi vì Tê�?t Nguyên �?a�?n là dịp xum họp gia đình. Tê�?t Nguyên �?a�?n co�? nhiều nghi lễ trong việc thờ cu�?ng gia tiên, thờ cu�?ng Thành Hoàng, Thần tha�?nh, Thổ công... Trong quan niệm của người Việt Nam, những ngày Tê�?t là những ngày kê�?t thu�?c năm cũ để bươ�?c sang năm mơ�?i, bởi vậy ai cũng muô�?n gột rửa những điều xâ�?u, rủi ro của năm cũ, chờ đo�?n, mong muô�?n những điều tô�?t đẹp sẽ đê�?n vào năm mơ�?i. Người ta co�? y�? thư�?c râ�?t nghiêm tu�?c, nỗ lực và tự gia�?c râ�?t cao chuaån bị cho giờ phu�?t đo�?n năm mơ�?i: hoàn thành những công việc còn dở dang, thanh toa�?n hê�?t nợ nần, giải tỏa những hiềm khi�?ch bâ�?t hòa trong năm cũ, để sang năm mơ�?i con người tràn đầy niềm vui tươi, tình thân a�?i, chỉ nghĩ những y�? tô�?t đẹp nhâ�?t, chỉ no�?i những lời thân thiện nhâ�?t, chỉ cầu mong cho nhau những điều may mă�?n nhâ�?t.

Thiêng liêng nhâ�?t là giờ phu�?t giao thừa, thời khă�?c năm cũ kê�?t thu�?c và năm mơ�?i bă�?t đầu. Vào thời điểm này ca�?c gia đình thường cu�?ng gia tiên, gọi là cu�?ng giao thừa. Sau lễ cu�?ng gia tiên, chủ nhà ra vườn ha�?i một nă�?m la�? bâ�?t kyø, mang vào nhà xem rồi trân trọng đặt lên bàn thờ ngày Tê�?t hoặc că�?m vào lọ. Tục này gọi là ha�?i lộc đầu xuân.

Sau giờ khă�?c thiêng liêng đo�? là lu�?c cả nhà quây quần bên nhau, trươ�?c khi vào bữa cỗ giao thừa, mọi người trong gia đình chu�?c nhau những lời chu�?c tô�?t đẹp nhâ�?t, mọi người cùng ăn, uô�?ng vui vẻ bởi quan niệm ăn lu�?c này là để lâ�?y may.

Ngày nay, tê�?t không duy trì thời gian dài như ngày trươ�?c (phoå biê�?n là 4 ngày: 30 tha�?ng chạp năm cũ; ngày một, hai và ba tha�?ng giêng năm mơ�?i) nhưng mọi lễ thư�?c, quan niệm thiêng liêng về Tê�?t vẫn giữ nguyên trong tâm linh của mỗi người Việt Nam.

Tê�?t Trung Nguyên (Lễ Vu Lan):

�?o�? là ngày rằm tha�?ng 7 âm lịch. Theo �?ạo Phật, ngày này Diêm Vương cho ca�?c âm hồn được lên trần hưởng lộc. Ca�?c gia đình đều làm coã cu�?ng gia tiên, cu�?ng xong đô�?t mã cho vong hồn dùng. Ngoài ra còn co�? lễ vật cu�?ng cho những cô hồn lang thang, không người hương kho�?i. Lễ vật này thường là những mo�?n ăn thông thường cô�?t no lòng như cha�?o, bỏng gạo, ba�?nh đa, hoa quả... Ca�?c gia đình co�? người mơ�?i mâ�?t cũng đô�?t vàng mã làm cỗ chay vào ngày này.

Nhiều người còn đổ cha�?o vào ca�?c la�? đa khoanh hình phễu gài vào một ca�?i que că�?m ở ca�?c bụi cây, go�?c vườn. Vì họ quan niệm như vậy cho ca�?c vong hồn cô đơn, già yê�?u không theå tranh cươ�?p noåi cũng được hưởng.

Những lễ vật sau khi cu�?ng xong chia cho trẻ nhỏ để lâ�?y phươ�?c.

Tê�?t Trung Thu:

Rằm tha�?ng ta�?m âm lịch hàng năm, trươ�?c đây là Tê�?t nông nghiệp mùa thu, sau đoåi thành Tê�?t của trẻ nhỏ. Ca�?c gia đình thường làm cỗ cu�?ng thần linh, gia tiên. Tô�?i đê�?n hầu như gia đình nào cũng co�? một mâm cỗ trông trăng. Cỗ trung thu râ�?t phong phu�?: nhiều tra�?i cây: na, hồng, bưởi, oåi, chuô�?i, mi�?a, cô�?m...; nhiều ba�?nh, kẹo: ba�?nh nươ�?ng, ba�?nh dẻo được tạo da�?ng theo hình thù ca�?c con giô�?ng, to nhỏ kha�?c nhau. Trẻ nhỏ là đô�?i tượng chi�?nh của ngày Tê�?t. Chu�?ng được bô�? mẹ mua cho nhiều quà và đồ chơi. Những gia đình co�? điều kiện thì làm đèn ke�?o quân cho con cha�?u chơi. Tô�?i đê�?n là lu�?c bọn trẻ vui sươ�?ng nhâ�?t. Chu�?ng đeo mặt nạ, chơi trô�?ng bỏi, rươ�?c đèn ông sao, đèn lồng... hay mang ca�?c đồ chơi làm bằng nhiều châ�?t liệu, chủng lọai kha�?c nhau: giâ�?y, să�?t tây, con thu�? bột gạo... ra sân đình chung vui. Ngõ xo�?m đầy tiê�?ng cười no�?i, quang cảnh tô�?i Trung Thu thật tưng bừng, na�?o nhiệt. Dươ�?i a�?nh trăng rằm là đèn, nê�?n vơ�?i nhiều màu să�?c xanh,đỏ, vàng , ti�?m pha�?t ra từ ca�?c đồ chơi của trẻ nhỏ. Tiê�?ng trô�?ng rộn ràng suô�?t tô�?i hôm đo�?.

Thanh niên nam nữ tụ tập ha�?t trống quân ở sân đình. Một vài tô�?p mu�?a sư tử đê�?n ca�?c ngõ xo�?m, ca�?c gia đình trong làng, trong phô�? để mu�?a cầu may. Sau khi kê�?t thu�?c một bài mu�?a thường được gia chủ thưởng. Chẳng ai bảo ai nhưng nho�?m mu�?a sư tử co�? một đội quân đông đảo hầu hê�?t là ti�? hon đi theo cổ động.

Người lơ�?n vừa ngă�?m trăng, uô�?ng trà, chuyện trò vui vẻ. Những nơi tập trung dân cư như ca�?c thành phô�? lơ�?n, tô�?i Trung thu là một ngày hội đua tài cho những người khe�?o tay, bày cỗ cho kha�?ch đê�?n xem.

Trươ�?c khi kê�?t thu�?c tô�?i trung thu thường là lu�?c cả người lơ�?n và trẻ nhỏ tập trung lại vừa ngă�?m trăng vừa pha�? cỗ