Đối xử trong tình yêu
Thứ Hai sau Chúa Nhật Hiện Xuống
Lời Chúa: Mt 5,38-42
38"Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền mắt, răng đền răng. 39Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa. 40Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. 41Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm. 42Ai xin, thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì đừng ngoảnh mặt đi.
Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác. (Mt 5,38)
Suy niệm:
“Mắt thế mắt, răng đền răng”, đó là luật Talion, nghĩa là luật công bằng của người xưa. Câu đó đã thấy ở trong bộ luật của Hammourabi trước Chúa Giêsu khoảng 2000 năm và ở trong sách Xuất hành 21,24; Đnl 19,21; Lev 24,20. Luật này của ông Maisen cho phép về việc báo thù. Thật ra luật này đã là luật đặt giới hạn cho việc báo thù rồi, vì xưa Cain được báo thù 7 lần hơn là Lamek được 70 lần 7 (Stk 4,15. 4,7-24). Có thể nói luật của người xưa là luật công bằng. Ta không hại người và người cũng không hại ta. Mình làm thiệt hại ai bao nhiêu thì phải trả cho họ bấy nhiêu. Tuy nhiên là con cái của Chúa, Chúa muốn con người sống siêu nhiên hơn, đừng thấp lè tè vỏn vẹn với luật cũ là đức công bình. Thật ra sống công bằng ở trần gian đã là khó lắm rồi. Nhưng luật Chúa đòi hỏi phải hơn thế nữa. Chúa nói: “Đừng chống cự với người ác” (c.39), “Hãy cho cả áo dài trong” (c.40). “Hãy đi thêm hai dặm” (c.41), “Hãy đưa thêm má trái” (c.39).
Trước khi tìm hiểu những câu nói trên chúng ta cần nói ngay trước rằng có thể có người hiểu nghĩa đen lạm dụng câu nói này làm phiền khổ thêm cho người anh em mình. Hoặc có người chủ trương rằng với câu nói đó thôi, ta không cần phải lo nâng đỡ những người gặp bất trắc, khó khăn.
Thật ra, chính Chúa muốn dạy nơi đây là việc trả thù hay ăn thua với người khác. Thường bản tính của con người là không chịu nhịn. Một người hay gây thiệt hại cho ta, là ta cũng muốn cho họ bị thiệt hại như ta. Càng nhiều hơn càng tốt. Ta muốn thấy công lý phải được thực hiện ngay trên đời này, ngay lập tức trước sự chứng kiến của ta. Nhưng Chúa nói rõ: “Án phạt thuộc về Ta, ta sẽ báo ứng” (Rm 12,19). Chúa muốn nói rằng chính Ngài sẽ là người phán xử sau cùng và sau này. Còn chúng ta, cứ phục lụy Chúa đi. Chính Chúa sẽ biện hộ cho chúng ta thấy sự công bình của Ngài được thực hiện. Đấy cũng là nguyên tắc Chúa đưa ra để chúng ta sử dụng trong cuộc sống cá nhân hàng ngày.
Luật người xưa là “mắt thế mắt, răng đền răng”. Không phải bây giờ Chúa bỏ luật này đi để dạy một luật khác. Cũng không phải là có mới nới cũ. Sự công bằng của Thiên Chúa vẫn còn đó. Điều Chúa muốn dạy ở đây là đừng đòi hỏi quyền lợi cho mình nhất là quyền trả thù hay hành hạ anh em. Nếu có thì phải đối xử trong tình yêu. Chính vì thế mà Chúa bảo: “Đừng chống cự với người làm dữ” (c.39). Làm thế không phải là Chúa phá đổ mọi luật pháp. Chúng ta thấy qua Kinh thánh, Chúa kêu gọi vâng phục nhà cầm quyền vì nhà cầm quyền được Chúa đặt ra để trừng trị kẻ dữ. Nhưng còn việc Chúa bảo đừng chống cự với người làm dữ nghĩa là đừng đòi hỏi cho mình quyền trả thù. Cho nên khi bị người khác vả má, nghĩa là bị hạ nhục khinh dể, trường hợp ấy, Chúa muốn chúng ta đem tình bác ái ra mà đối xử hầu phản ánh là con cái Thiên Chúa.
Kinh thánh dạy cho chúng ta thấy Chúa bị nguyền rủa mà Ngài không nguyền rủa lại, cứ phó mình cho Đấng phán xét chí công. Có quyền gây thiêt hại và trả thù là chính Chúa, nhưng Chúa đã không làm huống chi chúng ta là con cái Ngài. Việc cho áo trong áo ngoài, việc đi thêm vài dặm... cũng vậy. Khi làm vậy, không phải là để khuyến khích thêm tội ác. Nhưng hãy đem tinh thần yêu thương bác ái ra mà xử sự. Lối trả thù thua đủ, cãi vã, kiện tụng chỉ là oán chồng oán mà thôi, bạn hóa thành thù nhân.
Vậy ra tình yêu mới là căn bản của sự sống. Sống mà có tình yêu, đấy mới là sống thật trong Chúa.
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là hoàng tử bình an, là ông vua thái bình. Chúa đã đến để mang lại cho chúng con ơn bình an. Chúa đã dạy chúng con cách thức để được bình an, đó là sự tha thứ và nhường nhịn lẫn nhau. Xin giúp chúng con biết học nơi Chúa luôn dịu hiền và khiêm nhường trong lòng. Xin giúp chúng con cũng biết trao ban lời bình an cho tha nhân thay vì những lời giận dỗi, chua cay.
Chúa ơi, nếu cuộc sống chúng con chỉ lấy oán báo oán thì oán sẽ chập chùng. Và hận thù sẽ nối tiếp hận thù phải không Chúa? Nếu cuộc sống chỉ quanh đi quẩn lại những hận thù, bỏ vạ, cáo gian, có lẽ đó là những ngày tháng bất hạnh và đau thương của kiếp sống con người! Xin Chúa giúp chúng con biết tha thứ cho nhau thay vì nuôi dưỡng giận hờn. Xin giúp chúng con biết nghĩ tốt, nói tốt về nhau. Xin cho chúng con luôn nhớ rằng: “bạo động chỉ gây thêm bạo động, chỉ có tình yêu mới mang lại tình yêu”.
Lạy Chúa là Đấng chậm bất bình và rất mực khoan nhân, xin uốn lòng chúng con nên giống trái tim Chúa luôn sống yêu thương và hoà thuận với mọi người. Amen