Giải thích của Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật về vạ tuyệt thông


VATICAN. Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật cho biết theo giáo luật, những vụ truyền chức GM không có sự ủy nhiệm của ĐTC đưa tới vạ tuyệt thông tức khắc, nhưng có thể có những hoàn cảnh giảm khinh, như sợ hãi trầm trọng, bất tiện nghiêm trọng, bạo lực thể lý v.v.

Vấn đề được nêu lên vì trong thời gian gần đây lại xảy ra những vụ truyền chức GM tại Trung Quốc không có sự ủy nhiệm của ĐTC và do sức ép mạnh mẽ của Nhà Nước. Như vụ truyền chức GM tại giáo phận Thường Đức tỉnh Hà Bắc hồi cuối năm ngoái, có 8 GM hiệp thông với ĐTC tham dự cuộc truyền chức bất hợp pháp như thế. Nhiều vị bị áp lực rất mạnh của Nhà Nước.

Trong tuyên ngôn công bố trên báo Quan sát viên Roma của Tòa Thánh, số đề ngày 11-6-2011, Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật minh định một số điều liên quan đến khoản giáo luật số 1382, theo đó người truyền chức GM và chịu chức GM không có sự ủy nhiệm của Tòa Thánh thì mắc vạ tuyệt thông do chính hành động của họ, và không cần một vị thẩm phán tuyên án. Cũng vậy đối với các GM tham gia vào việc phong chức như thế.

Tuy nhiên có thể có những trường hợp giảm khinh như vừa nói trên, nên cần phải kiểm chứng đối với mỗi người can dự vào việc truyền chức GM như thế: các GM phong chức và người thụ phong.

Thông cáo của Tòa Thánh nói thêm rằng: ”Dù những lý do chủ quan thế nào đi nữa, nhưng sự kiện khách quan là việc truyền chức GM không có sự ủy nhiệm của ĐTC là một hành vi gây gương xấu, tạo hoang mang và chia rẽ nơi các tín hữu. Đó là những điều thiệt hại nặng nề không thể coi nhẹ, và vì thế cần phải có những hành vi quan trọng tái tạo tình hiệp thông Giáo Hội và những hành vi thống hối mà mọi người có thể đánh giá được.”

Trường hợp những người can dự vào việc truyền chức GM bất hợp pháp như thế mà không có hoàn cảnh giảm khinh thì sẽ bị phạt vạ tuyệt thông là hình phạt nặng nhất trong Giáo Hội. Đương sự không được tham dự thánh lễ và không được cử hành và lãnh nhận các bí tích.
Nếu hoàn cảnh đòi hỏi, Tòa Thánh có thể tuyên phạt hoặc chính thức tuyên bố vạ tuyệt thông để sửa chữa gương xấu và tái lập hiệp thông. Vạ này nhắm mục đích làm cho kẻ có tội hối lỗi và hòa giải. Ai chứng tỏ lòng chân thành thống hối thì có quyền được giải vạ tuyệt thông. Tuy nhiên chỉ có Tòa Thánh mới có quyền giải vạ này trong trường hợp truyền chức GM mà không có phép của ĐTC.

Hôm 9-6-2011, lẽ ra Nhà Nước Trung Quốc, qua Hội Công Giáo yêu nước, đã tiến hành việc truyền chức GM bất hợp pháp cho LM Thẩm Quốc An (Shen Guo An), để làm GM giáo phận Hán Khẩu, tỉnh Hồ Bắc, nhưng vào phút chót đã hoãn lại vô thời hạn việc làm này (Tổng hợp 11-6-2011)


G. Trần Đức Anh OP