Ngày 03/11 tuần qua, Giáo Hội hân hoan mừng lễ Thánh Martin de Porrès, một trợ sĩ dòng Đaminh vùng Châu Mỹ La Tinh. Được sinh ra trong nghịch cảnh bất thường, Martin bổng trở thành đứa con vô thừa nhận, là kết quả ngoài ý muốn của một cuộc tình dị chủng: có cha là hiệp sĩ tây Ban Nha da trắng, có mẹ là dân nô lệ da đen Panama.
Tuy gia đình rất nghèo, Martin không ngại chấp nhận ngay sự xấu xa, hèn hạ này để dần dần tiến đức. Cậu đã biết sử dụng nén bạc khiêm tốn cuộc đời mình, sinh lợi thành hoa trái phục vụ, yêu mến muôn người. Nhiều lần trong thuở thiếu thời, khi được Mẹ sai ra phố mua vài đồ lặt vặt cho gia đình, gặp kẻ khó ăn xin dọc đường, Martin đã không ngại bớt xén tiền chợ rộng tay bố thí.
Lớn lên, được học nghề cắt tóc, được làm quen vài phương pháp chữa bệnh thời khí, cậu ra sức bôn ba khắp đó đây thực hiện việc cứu tế giúp người khốn cùng. Năm 22 tuổi, Martin xin vào giúp việc nhà dòng Đaminh ở Lima, nước Pêru. Ngày ngày phục vụ nhà chung, quét nhà gác cửa, tiếp khách, lo việc chung cộng đoàn. Bề Trên nhận thấy chàng thanh niên này đạo đức, khiêm tốn, có nhiều nhân đức nổi bật, nên đã chọn Martin lên hàng trợ sĩ, cho phép Thầy được tuyên khấn vĩnh viễn.
Thời gian trôi nhanh, Martin càng ngày càng thánh thiện, trổi vượt hơn các bạn đồng liêu. Không ai tử tế và vâng phục anh em hơn Thầy. Chúa cho Thầy thực hiện nhiều sự lạ trên người bệnh, chữa trị khắp thành phố Lima. Thầy chuyên lo giúp đỡ mọi kẻ đau yếu, cả da trắng lẫn da đen. Thầy yêu thương họ chân tình, giúp họ nhận thức mọi người đều là anh chị em với nhau trong Chúa Kitô. Mọi thu chi lợi nhuận cho việc chữa bệnh, Martin đều dâng cúng tất cả cho việc từ thiện, bác ái.
Sau nhiều năm phục vụ không ngưng nghỉ, Thầy Martin đã an nghỉ trong Chúa ngày 03/11/1639. Cả nước Pêru thương tiếc Ngài. Nhiều giám mục và các nhà qúi tộc xin được khiêng quan tài Thầy trợ sĩ nghèo hèn đến phần mộ cuối cùng. Họ bày tỏ sự nể phục hiếm có đối với một Thầy Dòng đơn sơ, khiêm nhường, thánh đức: suốt đời chỉ biết gieo vào lòng người những đoá hoa Nhân Ai, Yêu Thương.
Thánh Martin de Porrès đã khéo sinh lời những nén bạc giới hạn nhỏ bé của mình, làm nên khối gia tài nhân đức khác thường, thu phục nhân tâm con người hướng về một Thiên Chúa tình yêu. Người tôi tớ của Chúa, sau bao tháng ngày phát triển hoa trái, nay được Chúa trọng thưởng rước vào Thiên Quốc tận hưởng niềm vui với Ngài.
A. Những nén bạc được trao đi.
Ông chủ đi xa, trao cho các đầy tớ thân tín: mỗi người một số nén bạc khác nhau, tùy khả năng của họ.
người nhận 5 nén bạc và người nhận 2 nén bạc:
đã khéo léo làm business, giúp sinh lợi của cải thêm gấp đôi.
biết nhạy bén, nắm bắt được ý chủ, khôn ngoan sử dụng số vốn ấy đầu tư hiệu quả, tính toán đúng việc, chớp đúng cơ hội thành công.
kẻ nhận 1 nén bạc:
hiểu sai về ông chủ, cho rằng: ông keo kiệt, bủn xỉn, không thực tâm tín nhiệm đầy tớ.
quen an phận, cầu toàn: không dám mạnh tay đầu tư, trái lại, đem chôn giấu nén bạc kỹ lưỡng, chờ đợi chủ về sẽ hoàn trả lại nguyên thủy.
thiếu tự tin, lại hay đa nghi, sinh tật biếng lười, ăn không ngồi rồi.
Nếu làm bản tổng kết, ta sẽ thấy trong cùng một sứ vụ, trong cùng một vai trò được trao ban:
người lạc quan: luôn ý thức bổn phận, sẵn sàng tận dụng mọi khả năng nhằm phát triển sinh lợi
người bi quan: dễ buông mình trước mọi thách thức, trở ngại; quen chấp nhận phó mặc cho hậu vận rủi may.
B. Những nén bạc phát sinh hoa lợi trong Giáo Hội.
Mỗi cá nhân chúng ta mở mắt chào đời, đều được Thiên Chúa tặng ban những nén bạc khác nhau, về:
trí khôn, tài năng, sức khoẻ, trình độ văn hoá…
hoàn cảnh kinh tế tài chánh, nhân cách đạo đức, môi trường sống…
Tuy lãnh nhận nhiều sắc thái dị biệt, song điều quan trọng là: mỗi người đã biết tận dụng số vốn Nén Bạc ấy làm phát triển, sinh lời cho mình như thế nào?
Augustinô được Chúa cho sở hữu một trí thông minh xuất sắc. Nào ngờ, bước đầu đời cậu bị lây nhiễm nhiều lạc thuyết xấu, đắm mình trong hoang tưởng lâu ngày, làm khốn khổ Mẹ già, gây nhiều nỗi muộn phiền cho Giáo Hội. May mắn thay, Augustinô đã sớm dừng chân hoán cải, biết tái đầu tư những nén bạc khôn ngoan siêu phàm ấy vào kho tàng đạo lý Giáo Hội, sau trở thành linh mục, giám mục tài ba, nên khí cụ hữu hiệu cho dân Chúa.
Chàng sinh viên Phanxicô Xaviê ưu tú của trường Đại Học Paris, đêm ngày say mê học vị trần gian, thấy trước một vinh quang tỏ rạng đang chờ đón mình. Ấy thế mà, nghe lời Chúa khơi động, thức tỉnh, chàng đã khéo sử dụng nén bạc lợi khẩu của mình cùng với lòng nhiệt huyết sẵn có, hăng hái đi khắp đó đây rao giảng về “Đức Kitô chết và sống lại”, thu hút lắm kẻ tin, rửa tội vô số linh hồn được biết Chúa.
Một thiếu nữ Têrêsa thành Lisieux dịu dàng bé nhỏ, ưa vui sống đời con thơ phó thác. Có ai ngờ Têrêsa biết dùng nén bạc tài hèn sức mọn của bản thân làm hiến lễ hy sinh, dâng lên Chúa và cầu nguyện không ngừng, giúp nhiều người ngoại giáo nhận được ơn cứu rỗi, nên con Chúa và Giáo Hội
.
Nén Bạc mà Chúa trao, không phải đơn thuần là tặng vật trang trí, đem cất giấu kỹ trong tủ kiếng, để một lúc nào đó, dịp thuận tiện lai mang ra trưng bày kiểu mẫu. Nói đúng hơn: Nén Bạc ấy, phải không ngừng đổi nơi cư trú, liên tục đầu tư theo dòng thời gian, chập nhận được “renew”, được trui luyện mỗi ngày, hầu sinh lợi thêm 2 nén hoặc 5 nén khác nữa.
C. Những nén bạc sinh hoa lợi giữa đời thường.
Như trên đã nói: tự bẩm sinh, Chúa tín nhiệm trao ban mỗi người nhiều nén bạc khác nhau.
Giàu hay nghèo, sang hay hèn, đen hay trắng, cao hay thấp, toàn vẹn hay khuyết tật, thông minh hay chậm hiểu, nhanh nhẹn hay từ từ…tất cả đều có một ý nghĩa riêng trong phương án chung của Ngài.
Đôi khi ta nhìn ta, rồi lại nhìn người và so sánh, quen miệng cầu nguyện thầm than trách vu vơ:
LẠY CHÚA!!!...
người ta giàu sang phú qúi, ăn sung mặc sướng, ăn ngon mặc đẹp / con đây, cứ đầu tắt mặt tối, chỉ khố rách áo ôm, ăn không đủ no, mặc không đủ ấm “tội nghiệp con quá, Chúa ơi!!!”.
người ta có của ăn của để, ra ngoài có “tiền hô hậu ủng”, về nhà có “cơm bưng nước rót” / con đây, suốt ngày cứ “bán lưng cho trời, bán mặt cho đất”, kiếp sống mãi lam lũ triền miên.
người ta lên xe xuống ngựa, “miệng nhà giàu có gang có thép” / con đây, cứ lầm lũi kiếp trâu bò, nói ra chẳng ai nghe, đề nghị xây dựng điều gì chẳng ai thèm để ý.
người ta ăn nên làm ra, dinh dưỡng đầy đủ, đẹp người đẹp mã / con đây, thiếu thốn trăm bề, ăn uống lề mề, xấu cả hình hài, đẹt cả tướng đi.
Đã nhiều lần, ta trách Chúa vô tình, hình như Ngài bất công với ta và ưu đãi cho người khác: “người nọ có lắm tài vặt, đầy bộ óc thiên phú, phần con cứ mãi bất tài vô dụng, vô công rỗi nghề”.
Ta không nhớ một danh nhân đã thú nhận ư: “Thành Công chỉ có 1% là thiên phú, còn 99% là do cố gắng của ý chí, là do nỗ lực của bản thân”.
Nên biết rằng: Chúa luôn ban tặng trong con người chúng ta muôn vàn tài năng. Biết đón nhận và trân trọng Ơn Chúa trao ban và tìm mọi cách phát triển các Tặng Vật ấy, thì đẹp lòng Ngài biết bao.
Được may mắn có giọng ca vàng, tôi hoan hỉ vào Ca Đoàn xứ, hát phụng sự Chúa.
Vốn sở hữu tay nghề nữ công gia chánh giỏi, tôi xung phong vào Ban Ẩm Thực, nấu nướng giúp Hội Quán Giáo Xứ hàng tuần, bán thức ăn gây qũy chung Cộng Đoàn.
Là người có khiếu năng máy móc, lắm tài tháo vát, tôi đứng trong hàng ngũ Ban Kiến Thiết, giúp sửa chửa xây dựng những vật liệu hư hỏng, tiết kiệm tài sản chung.
Được hấp thụ hai nền văn hoá Mỹ-Việt đầy đủ, tôi thiện nguyện hy sinh dành ngày nghỉ cuối tuần, giúp hướng dẫn các lớp Việt Ngữ, duy trì văn hoá truyền thống tổ tiên..
Sống đời cao niên hưu trí, tôi có thể đến Nhà Chúa hàng tuần, giúp sắp xếp, thu dọn mọi công việc lặt vặt nhẹ nhàng của cộng đoàn.
D. Lời Nguyện kết thúc.
Lạy Chúa! Cách đây đã lâu, điện thư Email của con có nhận được một powerpoint tên là “Đan Khăn”. Trong powerpoint ấy, tác giả diễn đạt ý tưởng: cuộc đời chúng con như đan những sợi len. Mỗi ngày trôi qua, các sợi len được đan liên tục, dần dần thành chiếc khăn quàng cổ xinh xắn. Dù cực nhọc hay vui sướng, chỉ có Chúa mới biết được chiều dài vất vả của chiếc khăn đời con.
Xin giúp Con kiên trì can đảm thực hiện kết thúc chiếc Khăn con đan, để ngày nào đó đến trước toà Chúa, con hãnh diện dâng lên Chúa chiếc khăn tươi đẹp đời con. AMEN.