Chung quanh tin một giám mục Úc bị Toà Thánh buộc về hưu sớm
Theo tin Hãng Tin CNA ngày 2/5/2011, Đức Cha William Morris, Giám Mục Toowoomba, thuộc Tiểu Bang Queensland, đã buộc phải từ chức tiếp theo một cuộc điều tra của Tòa Thánh. Cuộc điều tra này là hậu quả những lời khiếu nại về lá thư mục vụ của ngài viết năm 2006, lá thư mà ngài cho là đã bị giải thích sai.
Trong lá thư mục vụ trên, Đức Cha Morris viết rằng ngài có thể phong chức cho phụ nữ và cho phép giáo sĩ thệ phản cử hành Thánh Thể vì giáo phận không đủ linh mục. Trong thư tuyên bố từ chức gửi các giáo xứ vào hôm 1 tháng 5, Đức Cha Morris cho rằng Đức Giáo Hoàng quyết định như sau: tốt hơn, giáo phận Toowoomba nên được phục vụ bởi sự lãnh đạo của một giám mục mới.
Đức Cha Morris năm nay 67 tuổi, đã đứng đầu giáo phận thuộc miền đông nam nước Úc gần Brisbane này từ năm 1993. Ngài nói rằng Đức Giáo Hoàng đích thân cho ngài hay luật Giáo Hội định rõ: người kế vị Thánh Phêrô cử nhiệm và có thể ngưng chức bất cứ giám mục nào ngài cho là bất xứng với nhiệm vụ. "Điều ấy khiến chức vụ Giám Mục Toowoomba của tôi không còn đứng vững nữa".
Chưa có sự xác nhận lập tức của Vatican. Nhưng phát ngôn viên của Đức Cha Morris nói rằng ông đang đợi lời công bố chính thức của Vatican, rất có thể vào ngày 2 tháng 5. Linh mục Peter Dorfield, tổng đại diện của giáo phận cho Đài ABC của Úc hay: đây quả là một việc bãi chức. Người ta đang chờ Vatican đề cử một vị giám quản cho tới khi một giám mục mới được cử nhiệm.
Các nhà bình luận cho rằng các vấn đề ở Toowoomba đã vượt quá sự bất đồng công khai của vị giám mục với học thuyết của Giáo Hội về chức linh mục. Họ cho biết Đức Cha Morris, người thích mặc áo sơ-mi và cà-vạt hơn là cổ áo linh mục và trang phục giám mục, từng làm nhiều hành động có hại cho bản sắc và giáo huấn Công Giáo suốt 18 năm ở đây. Họ cũng nêu ra một số lạm dụng, bao gồm cả "các buổi hiệp thông" được đồng tế bởi giáo dân và linh mục và việc sử dụng rộng rãi việc "giải tội tập thể" thay cho phương thức xưng tội cá nhân.
Trong thư từ chức, Đức Cha Morris từ chối không nhắc tới các lời bình luận ấy. Ngài nói: "bản chất các lời khiếu nại ấy không có chi thực sự quan trọng". Ngài đổ lỗi cho "một nhóm nhỏ nhận thấy việc lãnh đạo và đường lối của tôi không hợp với ý thích của họ". Ngài tỏ ý tin tưởng rằng ngài vẫn được "sự ủng hộ của đại đa số giáo dân và linh mục của giáo phận".
Đức Cha Morris không nhìn nhận cuộc điều tra trên, có tên là "cuộc thăm viếng tông tòa", với sự tham gia của ba thánh bộ chính của Vatican, tức các thánh bộ giám mục, tín lý và phụng tự bí tích. Ngài nói ngài "không bao giờ được thấy" phúc trình sau cùng do vị điều tra viên hàng đầu đệ trình, người mà ngài nhận diện là Tổng Giám Mục người Mỹ Charles J. Chaput, OFM Cap., của Denver. Ngài khiếu nại đã không được hưởng một "diễn trình đáng lẽ phải có" và "bất cứ khả thể được bào chữa thích đáng nào nhân danh tôi".
Được CNA tiếp xúc, Đức TGM Chaput đã từ chối không bình luận gì về vấn đề này. Ngài cho hay: các bên liên hệ tại bất kỳ cuộc viếng thăm nào của Vatican thông thường đều nhất trí giữ kín các cuộc thảo luận của mình và mọi chi tiết phải được giữ trong vòng bí mật. Đức Cha Morris, trái lại, đã tiết lộ cuộc điều tra của Vatican cho giới truyền thông hồi tháng 2 năm 2009. Lúc đó, ngài đổ lỗi việc ấy cho những người Công Giáo có quan điểm bảo thủ, gọi họ là "cảnh sát đền thờ".
Trong lá thư tuần này, Đức Cha Morris nói rằng ngài cho Vatican hay ngài "sẵn sàng thương thảo để về hưu sớm". Ngài nói ngài từ khước không từ chức, vì lương tâm và vì lòng yêu mến Giáo Hội. Ngài bảo: từ chức là nhìn nhận mình làm sai. Điều ấy, ngài bảo, "tôi tuyệt đối từ khước và bác bỏ". Giáo phận Toowoomba rộng 188,000 dặm vuông với 66,000 người Công Giáo và 35 giáo xứ.
Cũng theo tin CNA, ngày 2 tháng 5, Tòa Thánh đã ra thông báo chính thức về việc bãi nhiệm Đức Cha Morris với nội dung vỏn vẹn như sau: "Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã bãi nhiệm Đức Cha William Morris khỏi việc chăm sóc mục vụ Giáo Phận Toowoomba (Úc Châu)". Đức Cha Brian Finnergan của Brisbane đã được cử làm giám quản Toowoomba cho tới ngày giáo phận có giám mục mới.
Nhìn nhận tác phong không thích đáng
Trong khi đó, cũng theo tin CNA ngày 2 tháng 5, Đức Cha Christopher Toohey, người từ chức giám mục giáo phận Wilcannia Forbes thuộc Tiểu Bang New South Wales 2 năm trước đây, vừa lên tiếng xin lỗi về tác phong không thích đáng và gây tổn thương khiến ngài phải từ chức. Ngài viết: "Từ ngày từ chức giám mục.. năm 2009 và hiện nay sống hưu trí, tôi có thì giờ suy tưởng lại đời mình... Tác phong của tôi trong bối cảnh liên hệ với một số người trẻ mà tôi chăm sóc mục vụ ở buổi đầu thừa tác vụ của tôi không nhất quán với những gì một người tốt lành cần phải có"
Bản tin của Đài ABC Úc tường trình rằng Cha Brian Lucas, phát ngôn viên của Hội Đồng Giám Mục Úc, cho hay ngài tin lời tuyên bố trên là kết quả của các cuộc thương thảo với một phụ nữ không được nêu danh và sẽ không dây dưa tới vấn đề hình sự. Lời xin lỗi công khai cũng nhất quán với một thỏa thuận qua trung gian do diễn trình "Hướng Tới Chữa Lành" của Giáo Hội thực hiện.
Đức Cha Toohey, 59 tuổi, được thụ phong linh mục năm 1982 và đứng đầu giáo phận Wilcannia ở vùng quê hẻo lánh của Úc từ năm 2001 đến năm 2009. Ngài được nhiều người biết dưới danh nghĩa "giám mục môi trường" do các công việc tranh đấu cho môi trường và tư cách sáng lập viên "Earthcare Australia" của ngài. Ngày 28 tháng 4 vừa qua, Đức Cha Toohey cho hay:căn cứ vào các suy tưởng của ngài, ngài sẽ không trở lại thừa tác vụ hoạt động trong Giáo Hội. "Tôi thành thực hối tiếc đã gây tổn thương cho những người trên và gia đình họ".
Vũ Văn An