Khái Niệm Một Số Loài Hoa


Sưu Tầm


Hoa Sen
Là loại cây thân mềm sống chủ yếu ở dưới nước. Sen có giống màu đỏ, cánh kép gọi là quì. Một giống khác có thân, lá, hoa đều nhỏ gọi là sen tịch thượng, được trồng vào chậu nước hay bể cạn. Có thuyết cho rằng sen đã có mặt trên trái đất hàng trăm triệu năm trước đây.
ở Việt Nam, hoa sen được xếp vào bộ tứ quí (bốn mùa): lan, sen, cúc, mai và còn là biểu tượng của mùa hạ và được xếp vào hàng "tứ quân tử" là tùng, trúc, sen, cúc. Hoa sen có mùi thơm dịu nhẹ. Cây sen có rất nhiều tác dụng. Hoa sen thường dùng để thờ cúng. Nhụy sen có những hạt trắng dùng đế ướp với trà làm thành trà sen. Lá sen dùng để gói hàng, gói cốm. Hạt sen dùng làm một vị thuốc bỉ, để nấu chè, hầm chim, gà... Tâm sen phơi khô, sắc uống có tác dụng an thần.
Cây sen rất ưa ánh sáng. Hoa sen nở về mùa hè. Vào mùa hoa sen nở, hương sen thoang thoảng thơm trong gió bay xa hàng trăm mét.

Hoa Cúc
Dáng hoa rất đẹp, mùi thơm dịu dàng và kín đáo, thơm cả lá và cành. Hoa cúc không rụng cánh như hoa hồng và nhiều loài hoa khác nên rất được ưa cắm trên bàn thờ. Các giống hoa cúc đều có màu sắc thanh nhã và dịu dàng.
Hoa cúc được chơi theo nhiều cách, có thể cắm bình, lọ, bát hoặc trồng trong bồn chậu để trang trí trong nhà, đặt trên đôn ghế hay ở ngoài sân, ngoài hiên, trên ban công. Người ta phân loại cúc theo dạng hoa đơn và hoa kép. Có giống hoa màu vàng, màu trắng, loại hoa nhỏ thường có nhiều cành hoa và mỗi cành cho nhiều bông. Cây hoa cúc được trồng quanh năm.
Cúc là một loài hoa đẹpp, được coi như một người bạn tâm tình, là một thứ hoa quân tử, có nhiều tác dụng về cả mặt nghệ thuật và y học.


Hoa Lan
Là một loại hoa, vương giả, đẹp đến mê hồn, là một trong bốn cây điển hình của bốn mùa và là một trong bốn cây tượng trưng cho người quân tử: cúc, trúc, sen, lan. Lan là một loại cây thường mọc trên những thân cây cao to, nơi vách đá ẩm ướt nhưng thoáng đãng nhiều ánh sáng. Có hai loại phong lan và địa lan. Phong lan là loại cây mà rễ thường bám vào các cây cao to rồi buông cành rũ thân xuống. Còn địa lan là loại cây rễ bám vào đất hoặc hốc đá có mùn rác.
Địa lan với các loài "bạch cập", "mạc lan", "tố tâm", "hoàng vị", "ánh kim", "hạc đỉnh", "loan điểm"... màu sắc rực rỡ, hương thơm thanh thoát. Phong lan với những cánh hoa mỏng manh nhưng sắc hoa lại bền với thời gian. Hương phong lan dịu nhẹ và vô cùng thanh khiết. Chính vì vẻ đẹp đáng yêu kiều diễm mà từ các vùng rừng núi, phong lan đã có mặt ở các làng hoa nổi tiếng ở đồng bằng. Vườn hoa Đà Lạt là một sưu tập khá đầy đủ về các loại hoa lan quí hiếm của Việt Nam.

Hoa Mai vàng
Nếu như hoa đào, chi mai là đặc sản của miền Bắc vào ngày tết, thì hoa mai vàng lại là đặc sản của miền Nam. Mai vàng thuộc họ hoàng mai, là một loại cây rừng. Cây mai vàng cũng rụng lá vào mùa Đông, thân, cành mềm mại hơn cành đào. Hoa mai vàng mọc thành chùm và có cuống dài treo lơ lưng bên cành, ở nách vặt cuống lá và hơi thưa. Hoa màu vàng, có mùi thơm, e ấp và kín đáo. Mai vàng còn có giống sau khi cho hoa còn kết quả màu đỏ nhạt bóng như ngọc, là mai tứ quí và nhị độ mai.

Mai trồng để lấy hoa vào dịp tết Nguyên đán được trồng từ hạt hay triết cành. Có thể trồng mai vàng ngoài vườn, vào bồn hay vào chậu đều được. Mai ưa ánh sáng và đất ẩm. Người miền Nam thường chơi hoa mai vàng vào những ngày tết. Còn giống hoa nước gọi là mai chiếu thủy, cây lá nhỏ, hoa nhỏ mọc chùm trắng và thơm, thường trồng vào núi đá non bộ, ra hoa mùa xuân, cây và cành được uốn tỉa lại thành cây thế.


Hoa Đào
Cây đào chỉ trồng được ở miền Bắc, là loại hoa đặc biệt của tết Nguyên đán. Nhiều người chuộng chơi hoa đào tết vì hoa đào có màu đỏ sẽ mang lại sự may mắn trong năm.
Đào có 4 giống: Giống "đào bích" có màu hồng thẫm, sai hoa là một loại đào dùng để cắm chơi trong các ngày tết. "Đào phai" hoa màu hồng nhạt cũng sai hoa và thường được trồng để lấy quả. "Đào bạch" ít hoa hơn, tương đối khó trồng. Các loại đào này đều có hoa kép. Giống "đào thất thốn", cây thấp nhỏ, hoa nhỏ và nhiều màu, màu đỏ thẫm thường được trồng vào chậu uốn thành các dạng thế.

Cành đào Nhật Tân là món quà quý cho những người thân sống ở phía Nam trong các dịp tết Nguyên đán. Đào Việt Nam cũng đã có mặt ở nhiều nước châu Âu.


Cây thế
Cây thế là những cây si, cây tùng, cây bách, cây thông, cây trúc, cây duối,... trồng trong chậu cảnh, được các nghệ nhân làm vườn uốn tỉa, chiết, ghép tạo thành nhiều dáng vẻ như cây cổ thụ, giữ một chiều cao thích hợp với chậu. Mỗi dáng cây mang một chủ đề tư tưởng, một tên gọi khác nhau. Cây thẳng đứng gốc sần sùi dáng cổ thụ thì gọi là thế trực, nếu thân cây chĩa ngang như mọc từ vách núi thì gọi là thế hoành, hai cây chung gốc một lớn, một nhỏ là thế phụ tử hay huynh đệ v.v..


Cây cảnh
Với cách chơi này, người chơi có thể tạo ra một khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ nhưng được thu nhỏ lại. Trong bộ non bộ bao gồm: núi non, hang động, rừng cây, sông suối, cây cầu, người và vật... Mỗi bộ non bộ là một chủ đề, phần lớn là dựa trên những điển tích cũ. Thú chơi non bộ ngoài việc chọn cây cho thích hợp còn phải chọn hòn non bộ đẹp đó là những hòn đá vôi phong hoá nhiều tạo thành đỉnh cao, hang sâu... có khi phải ghép nhiều hòn lại để tạo cảnh núi rừng. Và có một thứ cây cỏ không thể thiếu ở bộ non bộ đó là rêu. Rêu đối với hòn non bộ cũng như cỏ cây đối với núii rừng thật, nó đem lại cho hòn non bộ một sắc rất hài hoà với màu xanh êm dịu như nhung.
Thú chơi hoa, cây cảnh từ lâu đã trở thành một mảng tâm hồn và văn hoá Việt Nam