?ứng trước vành móng ngựa tại Baghdad, Saddam Hussein khoác bộ áo của nhà tạo mẫu Cesur của Thổ Nhĩ Kỳ. Mỗi khi cựu tổng thống Iraq thò tay vào bên trong áo khoác để lấy bút, chữ "Cesur" lại sáng lên trên màn hình vô tuyến ở khắp nơi trên thế giới.
Nhưng thay vì tụt dốc, doanh số của Cesur tăng v?t kể từ khi phiên toà xét xử Saddam Hussein bắt đầu.
"Trước phiên toà xử Saddam, ngư?i ta biết đến complet của chúng tôi, vì chất lượng và giá cả. Gi? đây h? nhìn chúng tôi khác đi, như thể chúng tôi là một hãng lớn và chất lượng tuyệt v?i. H? nghĩ có lẽ vì thế Saddam mới mặc complet của chúng tôi", Cesur cho biết khi ông đứng tại phòng trưng bày ở Istanbul.
Nháy mắt một cách tinh nghịch và với mái tóc chải ngược ra sau, Cesur cho biết doanh số bán hàng của công ty tăng 50%, thậm chí ở một số nơi doanh số tăng gấp ba và những bộ complet bay khắp Trung ?ông.
Và hoá ra, đây là sự liên quan duy nhất giữa Cesur với Hussein. Nhà sản xuất th?i trang Thổ Nhĩ Kỳ này bắt đầu làm ăn ở Iraq năm 1995 và mở cửa hàng trên khắp đất nước vùng Vịnh này, và một năm sau, một vị khách bí ẩn đến cửa hàng của ông ở Baghdad đặt một lúc khoảng 50 bộ complet. Cứ vài tháng ông ta trở lại một lần để đặt thêm 40 hoặc 50 bộ nữa. Chẳng lâu sau Cesur biết rằng những đơn đặt hàng đó là cho Hussein và các thành viên trong gia đình cùng những ngư?i thân cận của ông.
Thậm chí một thợ may của Cesur đã được g?i đến gặp riêng Hussein để lấy số đo. "Ông ấy hơi béo", Cesur nói và vỗ nhẹ vào bụng. "Cỡ áo jacket của ông ấy là 56 và quần thì hơn thế một cỡ, vì thế chúng tôi may đơn đặt hàng đặc biệt cho ông ấy".
Với việc cuộc chiến Iraq nổ ra và Hussein thất quy?n, Cesur cho biết ông không còn cung cấp complet cho cựu tổng thống Iraq nữa. Nhưng ông đã vô cùng ngạc nhiên khi nhìn thấy Hussein trên vô tuyến với bộ complet của nhà may Cesur.
"Tôi rất hạnh phúc", Cesur thừa nhận. "Tôi đã làm việc cật lực ở Iraq và gi? đây m?i đài truy?n hình và m?i t? báo nhìn thấy nhãn hiệu của chúng tôi".
Thành công này của Cesur chỉ là một phần tiếp theo câu chuyện ly kỳ v? sự phất lên đáng kinh ngạc của ông. Sinh ra trong một gia đình nông dân ngư?i Kurd ở một ngôi làng nh? bé vùng đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, Cesur đến Istanbul lúc 13 tuổi để kiếm việc làm. Lúc đầu ông làm ngh? c? rửa toilet trong một nhà hàng rồi sau đó đến làm việc cho một cửa hàng bán quần áo cho nam giới và cuối cùng đảm nhiệm cửa hàng này. Năm 1991, ngư?i đàn ông này đã đến trư?ng 14 ngày, bắt đầu sản xuất bộ complet của chính mình và tiếp tục mở các cửa hàng khắp Trung ?ông cũng như châu Phi và châu Âu.
Cesur cho rằng doanh số tăng v?t của ông là nh? vào việc Hussein vẫn còn được yêu thích ở Trung ?ông. "Ông ấy là Hussein! M?i ngư?i đ?u biết ông ấy", Cesur nói như thể đi?u này có thể giải thích tất cả.
Ibrahim Al-Marashi, giảng viên nghiên cứu v? Trung ?ông tại đại h?c Sabanci ở Istanbul, ngư?i chuyên theo dõi báo giới Ảrập, cho biết sự nổi tiếng của Hussein trong khu vực không chỉ vẫn tồn tại mà còn có vẻ đang tăng lên khi phiên toà tiếp tục.
"Chưa có ai thay được ông ấy. Chưa có nhà lãnh đạo Ảrập nào từng tuyên bố phản đối Israel, đứng lên đương đầu với phương Tây trong hai cuộc chiến li?n", Al-Marashi bình luận. Ông tin rằng việc Saddam Hussein được rất nhi?u ngư?i yêu thích sẽ không suy suyển bất chấp những bằng chứng v? việc ông này liên quan đến các vụ giết ngư?i và tra tấn được đưa ra tại toà. "Cho dù ông ấy khoác trên ngư?i bộ quân phục với khẩu súng lục hay mặc complet ở toà thì ông vẫn được nhìn nhận là một nhà lãnh đạo công khai phản đối phương Tây", Al-Marashi nhận định.
Nếu đúng như vậy thì doanh số bán hàng của Cesur có thể bị ảnh hưởng bởi những bằng chứng mà ngư?i ta đưa ra tại toà. Mohsen Jandark, một ngư?i bán complet ngư?i Iran, lại có cách giải thích khác v? sự ưa chuộng dành cho hàng của nhà Cesur. Sau khi trở v? Tehran cùng với bài báo có hình Hussein mặc bộ Cesur, doanh số bán của ông tăng v?t từ 30 bộ lên 200 bộ trong một tháng. Quốc gia này đã trải qua một cuộc chiến đẫm máu với Iraq những năm 1980 và hàng trăm nghìn ngư?i Iran đã chết hoặc bị thương.
"Nếu Michael Jackson uống Coca - Cola thì ngư?i ta sẽ đổ ra siêu thị và h?i mua Coca - Cola chứ không phải thứ đồ uống khác", Jandark nói. "Ngư?i dân Iran không thích Saddam nhưng ông ấy mặc Cesur và vì thế hãng này được nâng vị thế".
Như vậy, khoác trên ngư?i một bộ Cesur có đưa ra một thông điệp tương tự như bộ complet của Armani không?. Cesur nhíu mày: "Ở Iraq h? không biết đến Armani", ông trả l?i. "H? biết Cesur".