Sang mộ



Nghe quảng cáo rầm rộ mua đất nghĩa trang. Nào đây là khu dành riêng cho người Việt. Nào là mua tập thể sẽ được giảm giá, rất rẻ so với giá thị trường. Nào là hàng năm sẽ có tổ chức sơn phết mộ phần chung cho tất cả người nằm khu vực riêng. Nào là được đặc ân hàng năm có dâng lễ tại nghĩa trang. Nào là ưu tiên xây mộ bia lớn hơn những nơi khác. Nào là khu đặc biệt gần lối ra vào rất tiện, lại gần chỗ đậu xe cổng chính. Ba Thôn và một số người tin mua đất, số khác cho rằng chưa biết cuộc sống ổn định ra sao, nay đây mai đó biết đâu lo sớm quá. Số khác tin là còn lâu mới cần tới nên không phải lo xa như vậy, đến lúc đó hãy lo. Tư Ó thuộc lớp thứ ba, dù có tuổi vẫn chưa cần mộ phần sớm làm chi. Tư Ó tin là xứ văn minh thuốc thang đầy đủ hơn quê nhà, dòng họ ông người nào tuổi thọ cũng cao nên không đi đâu mà vội.

Ngày kia Tư Ó thấy người cứ ớn lạnh. Trời chớm lạnh là ho, đổi gió là nóng sốt, mưa đêm là mất ngủ, mưa ngày biếng ăn. Sau nhiều lần khám nghiệm thử đi, thử lại cuối cùng bác sĩ chuyên khoa cho biết cả tim lẫn phổi đều hỏng. Không còn cách nào khác ngoại trừ thay tim, đổi phổi. Thay đổi đâu đơn giản hơn nữa sức khoẻ tàn tạ không đủ sức cho một ca mổ lớn. Câu nói của bác sĩ chuyên khoa như chiếc đinh thứ nhất đóng vào quan tài Tư Ó. Đầu óc choáng váng và gia đình bắt đầu lo chỗ chôn cất. Đến lúc đó hãy lo. Đúng vậy đến lúc đó Tư Ó không còn tâm trí nào để lo mà chính là mối bận tâm của thân nhân.Vì không chuẩn bị khi hay tin mới lo tìm đất nên gặp nhiều khó khăn.

Bán long mạch

Thầy địa lí sau khi xem xét cẩn thận năm tuổi, ngày và giờ sanh và thế đất phán chỉ chỗ này mới là long mạch. Chôn chỗ này con cháu mới phát. Khi hỏi đến phần đất thầy chỉ thì đã có người mua giữ chỗ trước rồi. Dò hỏi hết người này đến người kia mới biết chủ phần đất long mạch là Ba Thôn. Gia đình tin những gì thầy nói nên bằng mọi cách phải cạy cựa, nhờ người mua lại đúng chỗ long mạch, dù có tốn kém cũng cố gắng mua cho được nếu không thì đời con cháu sẽ lụi bại không sao ngóc cổ lên được. Tin như thế nên gia đình vận động đủ mọi cách sang lại mộ phần có long mạch.

Chủ miếng đất Ba Thôn không hề biết chuyện nơi chôn cất sau này theo thầy là có long mạch. Gia đình Tư Ó nhờ người mai mốt, năn nỉ mua lại miếng đất, tuyệt nhiên không hề hé môi cho biết miếng đất có long mạch. Để thuận buồm xuôi gió trong việc sang nhượng gia đình Tư Ó âm thầm nhờ người quen tổ chức tiệc tùng, ăn uống mời gia đình Ba Thôn, chủ miếng đất long mạch đến với ngụ ý khuyên dụ họ sang nhượng cho miếng đất kia.



Để chắc chắn việc sang nhượng xảy ra đúng như dự định thầy âm thầm truy tìm, nghiên cứu tất cả những tai nạn, mọi biến cố lớn nhỏ liên quan đến miếng đất. Thầy phân tích, giải thích cặn kẽ, mạch lạc từng sự kiện một giúp người nghe thấy cái nguy hại của kẻ chôn cất nơi trái thiên mệnh.

Thầy hưởng lộc

Long mạch hay không chưa rõ nhưng thầy hưởng huê lợi của cả hai bên. Đàng muốn mua cũng chiều thầy, mong thầy nói cho họ ngãng ra gia đình mới có cơ hội sang nhượng. Ba Thôn dù không muốn bán cũng mong thầy cho ý kiến trong việc sang nhượng mộ phần. Lúc này chưa cần thầy nhưng thầy là người duy nhất nơi đây giúp ý kiến trong việc mai táng, chọn đất phần và tổ chức các buổi cấm kị. Những lần tiệc tùng hai gia đình âm thầm tổ chức thầy chưa chính thức nói ra nhưng ngầm rỉ tai gia đình này một tí, nói xa nói gần gia đình kia một câu, ngụ ý cho biết miếng đất tốt luôn kèm theo những hậu quả khó lường. Đất chôn cất là đất tốt nhưng chỉ tốt cho những ai hợp vận mệnh, hợp tuổi, hợp giờ sanh, hợp với thiên mệnh; trái lại tối kị cho những ai khắc thiên mệnh. Cãi số trời kị cả sau khi chết. Thật ra sau khi mãn phần kị thiên mệnh còn nguy hại hơn lúc còn sống vì còn sống còn hy vọng tạo phước, tạo chính quả để đền bù. Quá phần rồi cơ hội không còn nữa. Cứ nghe thầy giải thích thì không nên giữ miếng đất phần mộ kị thiên mệnh làm chi. Giữ lại không tạo phước nhưng tích trữ nghiệt. Theo lời thầy nếu có thể được hãy sang nhượng cho người nào vận số thích hợp thì tốt hơn vì vừa tạo phước vừa tránh nghiệp. Vì thế nên khi gia đình Tư Ó cho người hỏi sang nhượng gia đình Ba Thôn mau mắn chấp thuận. Trong tâm đã muốn sang nhượng mộ phần rồi, ngặt một điều người mai mối mua đưa giá cao quá nên gia đình lại tiếc. Gia đình nghi ngờ miếng đất là đất tốt nên không nên vội bán. Do vậy gia đình bàn tính với nhau quả thật miếng đất này tốt nên người ta mới trả giá cao như thế, nếu không thì ai dại gì trả một giá đắt bất thường. Vì những nghi ngờ này mà thầy lại được thêm mấy bữa tiệc. Gia đình cho là nếu miếng đất không hợp cho cha mẹ. Năm bảy anh chị em trong gia đình ai hợp thần thổ thì để chôn cất người đó. Cứ thế thầy được mời đến xem cho từng người một trong gia đình. Thầy rất kĩ, coi vận mệnh cũng chọn giờ, chọn ngày cho nên mỗi lần thầy chỉ coi được có một thành viên trong gia đình nên phải gần năm sau thầy mới coi hết mọi thành viên trong gia đình, lúc đó mới biết kết quả thế nào. Trong khi đó thì gia đình Tư Ó cũng nóng lòng, hối thúc nhiều hơn và tiệc tùng long trọng hơn mong mau được như ý nguyện. Mỗi lần hối thúc như thế giá cả lại tăng thêm một chút. Cứ thế mà tăng cho đến khi gia đình Ba Thôn đồng ý bán, tiền trao cháo múc mới vỡ lẽ ra người mua gần hết gia tài người bán như trúng mỏ vàng.

Luật sang mộ phần

Việc sang nhượng đất mộ phần xảy ra âm thầm giữa hai gia đình với nhau. Hai gia đình tin nhau, không mang ra chính quyền làm giấy tờ sang nhượng. Tất nhiên nếu dính dáng đến việc sang tên đổi họ trong sổ bộ theo nguyên tắc việc sang nhượng không thành. Theo luật đất nghĩa trang tư nhân không có quyền sang nhượng. Nếu đã mua sau đổi ý thì phải bán lại theo giá lúc mua cho nhà nước, nghĩa là mua sao bán vậy, không có lời. Sau đó nhà nước muốn bán cho ai tuỳ ý. Khi mua xong nhà nước toàn quyền bán giá nhà nước ấn định. Vì những lí do đó mà hai gia đình âm thầm sang nhượng cho nhau theo sự ưng thuận của lòng tin. Trên thực tế đây là mộ phần của ông Tư Ó nhưng trong sổ bộ lại thuộc mộ phần của Ba Thôn. Vấn đề này cả hai gia đình không quan tâm và lối xóm ít ai biết đến hay nghĩ tới.

Đám táng ông Tư Ó diễn ra bình thường như bao nhiêu đám táng khác. Số người tham dự đông đảo, số con cháu không nhiều nhưng chòm xóm thì đông và ít ai biết câu chuyện đằng sau phần mộ. Thầy biết rõ chuyện nhưng thầy không nói ra và gia đình thân nhân cũng không nói. Sau khi chôn cất xong gia đình đặt mộ bia tên ông Tư Ó và sửa mộ phần khang trang đẹp đẽ.

Trăm năm sau

Những năm đầu con cháu vẫn tới nghĩa trang sửa mộ phần, tỏ lòng thương tiếc và cầu cho thân nhân. Vì công ăn việc làm gia đình dọn đi nơi khác sinh sống. Đi lại khó khăn cộng thêm nguy hiểm, phiền phức tốn kém mỗi lần tảo mộ nên việc đi lại cũng thưa dần, nhạt dần. Việc thăm sửa mộ không diễn ra hàng năm mà dăm ba năm một lần cũng nên. Dần dà những người cùng thời lớn tuổi qua đời. Đám hậu sinh không còn biết chi đến chuyện sang mộ phần của Tư Ó vào phần đất long mạch. Họ cũng coi thường vấn đề long mạch. Một số con cháu học trường đạo được hướng dẫn là tốt hơn, thực tế hơn hãy sống tốt bây giờ. Sống tốt hiện tại tốt hơn là chết rồi mới phát. Sống tốt được người đương thời quí mến, việc chỉ phải đợi đến thế hệ sau.



Trăm năm sau ngày an táng Tư Ó khoảng dịp cuối năm có một người mắc bệnh tâm thần vào nghĩa trang. Trong một đêm đập gẫy hơn hai trăm mộ bia, toàn là những mộ bia gần cổng chính lối ra vào. Trong đó có mộ ông Tư Ó. Cảnh sát đến bắt giữ người mắc bệnh cho vào bệnh viện. Báo chí đăng tin đầu, hàng chữ đậm kêu gọi thân nhân những người quá cố đến sửa lại phần mộ tổ tiên. Một số còn thân thích sống gần đến sửa số khác di chuyển đâu mất không liên lạc được. Ban điều hành nghĩa trang bỏ tiền ra sửa lại các mộ bia cho những ai không có thân nhân. Theo đúng sổ bộ cái tên Tư Ó chưa bao giờ mua đất nghĩa trang nên mộ bia mới dựng sau này mang tên Ba Thôn. Nhân viên coi sóc nghĩa trang không mấy phân biệt tên ghi trên mộ bia vì họ không đọc, không hiểu. Mộ bia bể vỡ cần thay các mộ bia mới. họ chiếu theo sổ gốc vì thế tên Tư Ó biến mất khỏi nghĩa trang nhường chỗ cho Ba Thôn.

Mộ Ba Thôn

Sang mộ phần được số bạc lớn gia đình Ba Thôn dùng làm vốn buôn bán sung túc một thời. Gần hai mươi năm sau Ba Thôn qua đời gia đình lại mua miếng đất mới cũng tại nghĩa trang này nhưng lùi sâu vào phía trong vì các mộ phần phía ngoài cổng đã đầy. Con cháu Ba Thôn cũng khắc trên mộ phần hai chữ Ba Thôn. Khi việc phá mộ chưa diễn ra có một mộ Tư Ó và mộ Ba Thôn. Sau khi trùng tu trong cùng nghĩa trang có hai mộ mang cùng tên Ba Thôn. Một số cho là trong cùng nghĩa trang có hai người trùng tên. Đúng vậy trùng mộ bia nhưng dưới lòng đất thì khác người.

Gia đình Tư Ó gần mất gia tài để mua phần đất long mạch lại mất cả mạch. Trong cái lợi có cái hại và trong cái hại có điều lợi. Những năm về sau này con cháu ba bốn đời của cả Ba Thôn tìm phần mộ ông cha. Họ giữ được hình ảnh của những ngày xưa thân ái, những ngày đầu mới định cư. Những tấm hình chụp trắng đen thuở ấy giờ cũng đã phai tàn nhiều nhưng vẫn còn nhận ra, vẫn còn là chứng tích giúp tìm kiếm mộ phần tổ tiên.

Đúng mà sai

Con cháu Tư Ó tìm lại đúng chỗ chôn cất tổ tiên thì thấy mộ bia mang tên Ba Thôn. Tìm tòi lục lạo tra hỏi khắp nơi chốn đâu đâu cũng có chung câu trả lời không có ai tên Tư Ó. Đoán sao được việc làm của người xưa. Con cháu Tư Ó đành thua chào và từ đó không thiết tha đến việc kiếm mộ tiên tổ nữa. Trong khi đó thì con cháu Ba Thôn không phải vất vả tìm. Quả thật, mới đến đầu ngõ, dò tìm sơ sài cũng thấy rõ mộ phần Ba Thôn gần cổng chính. Con cháu bu lại sửa mộ, kẻ thắp hương, người tụng niệm. Họ đâu có biết người nằm đó chính là Tư Ó. Lời cầu của họ, bông hoa họ mua dành cho Ba Thôn, thực tế trong mộ Tư Ó hưởng lộc. Trong khi đó mộ thật của Ba Thôn lại quanh năm hưu quạnh, không ai đoái hoài.

Biết chuyện

Tất cả những ai biết chuyện sang một phần đều làm ngơ. Thật ra nhân chứng sống động không ai còn sống. Người biết chuyện cũng chỉ nghe kể lại. Chính mắt không nhìn thấy vì chưa sanh ra hoặc ngày đó còn quá nhỏ để ghi nhớ. Như thế mọi dự đoán của thầy địa lí đều trật lất. Gia đình Tư Ó chôn đúng đất long mạch, con cháu đã không phát như thầy nói mà còn tản mát khắp nơi. Trong số mấy người cháu sau này cũng làm vương làm tướng đến độ dọn nhà đến xóm nào cả làng đều mua thêm khoá, vây rào cao hơn lại tậu thêm vài con chó.

Nếu chôn đúng long mạch là có người tới khóc lóc giãi bày oan ức nơi mộ phần thì quả thực Tư Ó có diễm phúc đó. Được chứng kiến bao giọt nước mắt oan trái, tâm sự cởi mở tấm lòng của con cháu Ba Thôn. Họ không khóc cho Tư Ó, không khóc cho Ba Thôn mà khóc cho chính họ. Tư Ó ngày ngày được chứng kiến tình cảm của hết người đến người khác trong dòng tộc Ba Thôn.


Lm Vũ đình Tường