Từ một lần gặp gỡ (34): Đi Tìm Thánh Ý Thiên Chúa


Các bạn trẻ thân mến,

Ở số 27 chúng ta đã hẹn nhau đề tài “đi tìm thánh ý Thiên Chúa”. Đây là đề tài lớn được nhiều người khai triển theo lối học thuật. Tuy nhiên, chúng ta cần một lối nói bình dân, gần gũi với cuộc sống hơn để cuộc sống chúng ta trở thành một tiến trình liên tục sống với Chúa và sống để đi tìm Chúa.

Có khi nào bạn nghĩ: nếu Thiên Chúa có thật thì Thiên Chúa ấy quá cao xa, Ngài ở một thế giới khác, còn con người thì lại mình trần xác thịt, làm sao có thể dò thấu ý Thiên Chúa? Bạn cũng có lý, vì quả đúng là từ khi biết nhận thức, con người đã thấy mình đi trên đất, ăn những sản phẩm của đất và cuối cùng trở về với đất; còn Thiên Chúa thì quá cao mà tay con người lại không thể chạm đến. Đó cũng là lẽ thường, làm sao cấp dưới lại dò được cấp trên, đặc biệt là cấp quá trên như vậy.

Tuy nhiên, nếu con người nhận mình chỉ là sản phẩm của đất thì hạ giá mình quá; đúng ra phải nói rằng mình là con của Trời và được dựng nên từ đất. Hơn nữa, chính Con Thiên Chúa đã đến để nối liền đất với Trời, đến nỗi Ngài nói: tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha của Thầy, Thầy đã cho anh em biết (Gioan 15, 15). Vì thế, cất bước đi tìm thánh ý Thiên Chúa là điều hợp lý và có thể làm được.

Rồi có người lại hỏi, vậy đi tìm ý Thiên Chúa để làm gì, mình có con đường riêng của mình chứ? Vâng, chính Thiên Chúa ban cho con người tự do để tạo cho mình con đường riêng mà. Ngài đâu có vạch ra một kế hoạch chặt chẽ: 6h thức dậy - 6h30 ăn sáng - 7h đi làm, rồi Ngài bắt con người phải theo. Ý định của Thiên Chúa còn “chi tiết” hơn nhiều, như lời của Thánh Vịnh 139:

Lạy Chúa, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ,
biết cả khi con đứng con ngồi.
Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa,
đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét,
mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.
Miệng lưỡi con chưa thốt nên lời,
thì lạy CHÚA, Ngài đã am tường hết.

………

Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo,
dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con.
Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng,
công trình Ngài xiết bao kỳ diệu!
Hồn con đây biết rõ mười mươi.
Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì,
khi con được thành hình trong nơi bí ẩn,
được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu.
Con mới là bào thai, mắt Ngài đã thấy;
mọi ngày đời được dành sẵn cho con
đều thấy ghi trong sổ sách Ngài,
trước khi ngày đầu của đời con khởi sự.

Hoá ra, Thiên Chúa không có kế hoạch chạy dài như một đường ray và Ngài bắt con người phải chạy theo đường ray đó. Nhưng con người sống trong ý định của Thiên Chúa như đang ngụp lặn trong bầu không khí sống, như cá đang tự do tung tăng bơi lội trong hồ nước. Do đó, con người đi tìm thánh ý Thiên Chúa không phải là đi tìm cho được một đường ray để gắng đời mình, nhưng là đi tìm sự hạnh phúc đang có mà lại chưa nhận ra. Và như thế, chúng ta đã sống với Chúa nhưng chúng ta vẫn tiếp tục đi tìm Chúa.
Thánh Augustino đã nói trong Tự Thuật: Ngài cao hơn chỗ cao nhất của tôi và sâu hơn chỗ sâu nhất của tôi. Giờ đây, đi tìm thánh ý Thiên Chúa trở nên một hành trình đọc lại cuộc sống chính mình, để nhận ra Thiên Chúa nơi “sâu hơn chỗ sâu nhất của tôi”.

Cũng thế, đối với Thánh I-nhã, trước khi làm điều gì ngài luôn đặt ra câu hỏi “Quid Agendum - Phải làm gì?”. Tưởng chừng như câu hỏi này được đặt ra để tự mình giải quyết công việc và chẳng ăn nhập gì với Chúa. Nhưng không, đây là một sự khởi đầu của một cuộc đi tìm ý Thiên Chúa ngang qua những tác động nơi lòng mình. Đối với ngài, và có thể ngay cả đối với chúng ta, cuộc sống là chuỗi những chọn lựa liên lỉ. Và chúng ta tìm ý Thiên Chúa qua những chọn lựa đó.

Thánh I-nhã tin vào sự hướng dẫn của Thánh Thần, và ngài cũng tin nơi lý trí đúng đắn của con người. Do đó, trong những chọn lựa lớn nhỏ hằng ngày, ngài dùng lý trí để suy xét và con tim để cảm nhận, và cuối cùng đưa ra quyết định. Qua mỗi chọn lựa như thế, Ngài tin là ý Chúa thể hiện nơi đó. Tuy nhiên, để có được một quyết định theo ý Chúa thì điều kiện trước tiên phải có là sự bình tâm, nếu không có sự bình tâm thì có thể mình kéo ý Chúa theo ý mình, thay vì ý mình theo ý Chúa
.
Người ta vẫn có thể đặc cuộc sống trong bầu khí cầu nguyện, và như thế việc chọn lựa cũng được đặt trong bầu khí này. Kế đến, sau khi đưa ra nhiều điều cần phải chọn lựa, ta suy xét thuận lợi và khó khăn của mỗi điều nếu ta chọn nó; và những thuận lợi và khó khăn của mỗi điều nếu ta không chọn nó. Bằng lý trí, ta cân đo chúng như thể tất cả được đặt lên bàn cân. Khi đã rõ những thuận lợi và khó khăn nếu chọn hoặc không chọn, ta đưa ra quyết định dựa trên sự bình tâm – chỉ muốn đi tìm ý Thiên Chúa. Và cuối cùng là dâng quyết định ấy cho Thiên Chúa và xin ơn để thực hiện. Đó là phương pháp mà thánh I-nhã để lại cho những ai muốn tìm và sống theo ý Thiên Chúa.

Bạn thân mến, việc chọn lựa như thế không chỉ diễn ra một thời hoạ hiếm nào đó, nhưng là xuyên suốt ngày sống của chúng ta. Do đó, chúng ta cần có phương pháp để hồi tâm hằng ngày. Và như thế, chúng ta lại tiếp tục hẹn nhau trong một đề tài khác “Phút Hồi Tâm.”
Xin hẹn gặp lại các bạn trong đề tài kế tiếp.

Hà Thanh Bình