Photoshop và kỹ xảo quá trớn

Sự lạm dụng các tính năng của Photoshop đã trở nên phổ biến. Cùng với các phần m?m chỉnh sửa ảnh chuyên dụng, Photoshop không chỉ giúp cho các “nghệ sĩ số? (digital artist) đưa ra các ý tưởng sáng tạo của mình mà còn là phương tiện để dàn dựng, đưa ra những “l?i nói dối? bằng ảnh, bóp méo sự thật.


Bức ảnh "Tourist Guy" được tạo ra bằng Photoshop thể hiện "ngày đen tối" 11/9/2001 của nước Mỹ.

Ngày nay, chỉ cần có những kỹ năng cơ bản trong việc chỉnh sửa ảnh số, bất kỳ một ngư?i nào cũng có thể cắt dán, chỉnh sửa một bức ảnh trở nên một ý nghĩa hoàn toàn khác so với ban đầu. Xem ra việc biến những đi?u không thật trở thành có thật cũng không mất nhi?u th?i gian cho lắm!

Những “l?i nói dối chân thật?

Một trong những trào lưu của giới chơi ảnh số hiện nay là khai thác những nguồn ảnh khác nhau, chỉnh sửa và tạo ra những khung cảnh mà có lẽ chỉ có trong các bộ phim thần thoại hay khoa h?c viễn tưởng. Nhi?u ngư?i thư?ng dùng tính năng chỉnh sửa ảnh trong Photoshop để đùa vui và gửi cho bạn bè những “tác phẩm? của mình. Tuy nhiên, không phải tất cả đ?u sử dụng Photoshop vào mục đích “hòa bình? như vậy. “Tourist guy?, tấm ảnh được đăng tải trên rất nhi?u t? báo uy tín ở Mỹ và thế giới với khung cảnh một ngư?i đàn ông đang đứng trên sân thượng của tòa Tháp ?ôi WTC (Trung tâm Thương mại Thế giới), tấm ảnh in rõ ngày 11/9/2001 và ngay phía bên dưới anh ta là hình ảnh chiếc máy bay của American Airlines sắp đâm vào tòa nhà. Một hình ảnh rõ ràng v? “ngày đen tối? của nước Mỹ. Nhưng chỉ đến khi file ảnh gốc được tung lên mạng thì báo giới mới biết mình đã ăn phải “thịt th??.

Một cú lừa khác cũng ngoạn mục không kém đó là “Bad day? với khung cảnh một con cá mập trắng đang tấn công ngư?i bám trên thang của chiếc trực thăng bay sát mặt nước. Trong suốt mùa hè năm 2002, “Bad day? xuất hiện tràn ngập trên nhi?u website và các trang báo in; thậm chí được coi là một trong những bức ảnh nổi tiếng nhất của năm 2002. Thật đáng tiếc đó cũng lại là một “l?i nói dối chân thật? và Charles Maxwell, tác giả của “Bad day? đã xuất hiện để nói vài l?i v? bức ảnh của mình: “?ó đơn giản chỉ là một thú tiêu khiển trong lúc rỗi rãi thôi; nhưng “Bad day’’ trở nên nổi tiếng thật ngoài sức tưởng tượng của tôi. Có lẽ đi?u đáng tiếc nhất là tôi đã ký tên mình duới tấm ảnh trước khi tung lên mạng?. Sự thật v? “Bad day? chỉ được phát hiện khi nó đã trở nên quá nổi tiếng khiến ngư?i ta chú ý đến một chi tiết rất vô lý trong “sự thật? hiển nhiên là “không h? có cá mập trắng trong vịnh San Francisco và chắc chắn không con cá nào đủ can đảm để tấn công ngư?i trước những làn gió của cánh quạt trực thăng ở tầm gần như vậy cả?.

Ảnh chỉnh sửa kỹ thuật số không còn là đi?u mới lạ tại Việt Nam. Chúng ta có thể gặp các shop ảnh số xuất hiện ở khắp m?i nơi. Các “photo editor? với kỹ thuật vượt trội, ngày càng làm cho những bức ảnh trở nên “thật? hơn. “Thật? đến nỗi không ai nghĩ đó là những “l?i nói dối?. Ngay cả trong lĩnh vực báo chí, đôi khi kỹ thuật chỉnh sửa ảnh cũng bị lạm dụng để cư?ng điệu các chi tiết nhằm tạo ra ấn tượng đối với bạn đ?c. Sau vụ đánh bom khủng khiếp trên chuyến tàu h?a tại Madrid tháng 3/2004, hàng loạt t? báo phát hành sáng hôm sau ở Anh đã đăng những tấm ảnh lớn với hình ảnh các nhân viên y tế đang cứu giúp những nạn nhân của vụ khủng bố, phía sau h? là những mảnh thi thể vương vãi trên mặt đất. Thật đáng buồn là một số t? báo đã lợi dụng tính năng “clone? (nhân bản) của Photoshop để tạo ra những hình ảnh ghê rợn như vậy nhằm tạo ra ấn tượng mạnh cho ngư?i đ?c.

“Phù thủy ảnh số? - h? là ai?

Nếu như “digital artist? là những ngư?i thổi hồn cho ảnh số thì các “digital sorcerer? (phù thủy ảnh số) lại là tác giả của những “l?i nói dối chân thật?. Mặc dù chỉ mới thành lập được 3 năm, nhưng hiện nay website B3ta.com được coi là một trong những nguồn chia sẻ ảnh chỉnh sửa lớn nhất hiện nay. ?ây là một sân chơi không chỉ tập trung nhi?u digital sorcerer chuyên nghiệp mà còn có cả các tay chơi nghiệp dư hoặc mới nhập môn thể hiện trình độ và cùng trao đổi, h?c tập lẫn nhau. Hàng ngàn bức ảnh ghép ra đ?i tại đây với chất liệu là các nguồn ảnh được chia sẻ trên mạng hay có khi là ảnh của các ca sĩ, ngư?i mẫu hay các nhân vật nổi tiếng. Theo Rob Manuel, một trong những sáng lập viên của B3ta.com thì “Những digital sorcerer đến website này với nhi?u mục đích khác nhau. Có ngư?i chỉ là để giết th?i gian hay h?c tập, nhưng cũng có những ngư?i với những bức ảnh của mình đã kết thúc với vai trò photo editor tại một t? báo nào đó?.

“?ã xuất hiện giới digital sorcerer tại Việt Nam, nhưng hành động của một số cá nhân đã làm nhi?u ngư?i có ấn tượng xấu với trư?ng phái này?, Aida74vn - một thành viên của zideanart.com (hiện đang bị đóng cửa và sẽ mở lại vào ngày 2/6) - nhận định như thế và chỉ ra hàng loạt các bức ảnh kh?a thân hoặc ở những tư thế rất khêu gợi ghép khuôn mặt một số ca sĩ, ngư?i mẫu nổi tiếng. Aida74vn nói thêm: “Việc tạo ra những bức ảnh ghép như vậy không khó, chỉ cần một ngư?i sử dụng Photoshop ở mức trung bình cũng có thể tạo ra được. Hơn nữa một đi?u nguy hiểm là những ca sĩ, ngư?i mẫu này có rất nhi?u bức ảnh chụp khác nhau nên đây sẽ là một thư viện ảnh rất phong phú dành cho những kẻ có ý đồ xấu muốn bôi nh? hình ảnh của h??.

(Theo Echip)