Hoà Giải


Sống chung với nhau bất hoà là điều khó tránh. Vì khó tránh nên bất hoà xảy ra. Có bất hoà nên cần giao hoà. Giao hoà có được khi cả hai bên khát khao làm hoà. Một bên không đủ mà phải cả hai đều khát khao việc giao hoà mới mau chóng thành tựu. Khát khao ngồi lại, lắng nghe và cùng bàn thảo, cân nhắc mong làm vơi đi những khác biệt đưa đến đồng thuận. Làm vơi đi chính là nhân nhượng. Nhân nhượng là san bằng những cách biệt, bỏ đi những gì gây bất hoà, cởi mở tấm lòng lắng nghe và sẵn sàng đón nhận những đề nghị khả dĩ đưa đến giao hoà. Giao hoà phải phát xuất từ tấm lòng. Cởi mở tấm lòng là bước quan trọng nhất dẫn đến giao hoà. Không thể giao hoà ngoài miệng hay trên giấy trắng mực đen mà phải giao hoà tận trong tâm, phát xuất từ tấm lòng. Giao hoà như thế mới là giao hoà thực sự, chân thành.



Điều cần

Giao hoà đòi đối thoại cởi mở, cần tôn trọng ý kiến của nhau và khao khát đạt kết quả chung giúp cả hai bên đều vui, hài lòng, nối lại tình liên đới xưa. Phương pháp giúp giao hoà là đối thoại. Không phải đối thoại luôn thành công. Đối thoại khi đả thông, khi bế tắc. Khi bế tắc xảy ra cần phải đối thoại nhiều hơn nữa. Một lần không đủ mà phải nhiều lần. Như thế đối thoại là bước đầu dẫn đến đả thông. Từ chối đối thoại chính là từ chối giao hoà vì ngoài cách đó ta không còn cách thông tin nào hữu hiệu hơn giúp hiểu nhau, san bằng cách biệt, đả thông tư tưởng. Nếu chỉ một bên chấp nhận san bằng, từ bỏ khác biệt bên kia không. Giao hoà nếu có chỉ là tạm bợ, nhường nhịn, làm ngơ, bỏ qua.

Tự trói

Từ chối giao hoà là tự trói, ràng buộc mình vào trong khuôn khổ của sợi giây vô hình. Vì tự mình ràng buộc nên phải chính mình cởi bỏ. Người ngoài giúp ý kiến mà không thể tháo cởi sợi giây vô hình kia. Tự trói bằng cách tự mình tách ra khỏi cộng đoàn, chiều theo ý riêng. Tự trói nên không để người khác cởi trói. Bao lâu còn tự trói bấy lâu còn sống khổ, cảm thấy mình cách biệt. Cá nhân tự trói sống cô đơn, tủi thân. Tự trói thường nặng lời phê bình chính cộng đoàn mình từng là thành viên, từng cộng tác vì lí do nào đó tách riêng ra trở thành phần tử đối chọi với những người thân thương mình từng yêu mến. Nhiều cá nhân tự trói thường ràng buộc với nhau thành nhóm nhỏ, tách mình riêng ra khỏi cộng đoàn để phê phán, kéo bè phái tìm hậu thuẫn qua tuyên truyền. Tuyên truyền thường là xuyên tạc, bịa đặt, đồn thổi. Tin đồn thường có nhiều ngọn nhưng ít ai xác định được nguồn gốc. Mục đích của tuyên truyền là gây hoang mang từ đó lợi dụng nước đục thả câu, một môi trường tốt cho kẻ xấu lợi dụng. Cởi trói cho nhóm khó hơn cá nhân vì nhóm thường ràng buộc bởi nhiều sợi giây vô hình. Sợi giây bền chặt nhất là sợi giây của kẻ cầm đầu chủ mưu giật giây. Thành viên nhiều khi muốn tháo gỡ nhưng kẻ chủ mưu giật thắt chặt lại khiến cho thành viên chùn bước, nhụt chí.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính đưa đến tự trói khích động bởi tự ái cá nhân. Coi mình hơn người, tự phong cho mình địa vị lãnh đạo là hành động kiêu ngạo phát xuất bởi cái tôi to lớn. Kẻ kiêu ngạo thường thích người nghe mình hơn là mình nghe người. Từ chối lời khuyên. Trái lại thích kết án. Khi đối thoại thường đòi phải thoả mãn điều kiện, yêu sách, bất chấp lòng thành của người đối thoại. Dùng tôn giáo làm chiêu bài đấu tranh.

Kiêu ngạo có nguồn gốc từ ma quỉ, chúng xúi bẩy, gài đặt cạm bẫy, tự phong, thích thú phê bình, chỉ trích người khác.

Chỉ trích ban cho một cảm giác giả tạo là tài giỏi hơn người. Chính vì thế mà chỉ trích bao giờ cũng dư thừa. Cảm giác này xoa dịu tính kiêu căng, tự phụ, thèm khát danh vọng, địa vị. Chỉ trích che lấp nội tâm bất an, lấn án tiếng nói chân chính, ôn hoà của lương tâm. Bình an có được là thứ bình an ảo tưởng.

Đường lối ma quỷ

Kiêu ngạo là bản chất của ma quỷ nên mọi hành vi kiêu ngạo lớn nhỏ đều là quỷ kế. Ma quỷ là cha của dối trá. Vì thế lời cổ võ khích động, tuyên truyền dối trá gây hoang mang, chia rẽ. Hoang mang tạo nghi vấn nên tin lời tuyên truyền, đồn thổi dễ hơn tiếng nói chân chính. Ma quỷ thường dùng những cạm bẫy như bảo vệ đức tin, trung thành với Giáo Hội hoặc tranh đấu cho công lí và ngay cả cổ võ phát huy văn hoá dân tộc để gây rối. Các chiêu bài giúp chúng khích động tinh thần yêu nước yêu quê hương để chia rẽ. Vì thế những tâm hồn đạo đức, đức tin thiếu chiều sâu thường bị khích động. Ma quỷ tạo ảo tưởng đạo đức và thánh thiện là một. Đừng để bị lợi dụng. Người thánh thiện không bao giờ chống lại Giáo Hội vì sống thánh thiện là sống khiêm nhường, rộng lượng và thứ tha. Kiêu ngạo và dối trá chung vai sát cánh. Nơi đâu có kiêu ngạo, nơi đó có gian manh, lừa lọc. Những dấu hiệu đó cho biết ma dẫn lối, quỷ đưa dường. Hãy mau mắn từ bỏ, đừng chần chờ.

Đón chào

Chỉ trích người khác là tự tách riêng ra một cõi, sống trong cộng đoàn nhưng tâm họ rời xa cộng đoàn. Cộng đoàn Kitô hữu thánh thiện rộng lượng đón họ trở về. Mục đích không nhằm thắng hay thua mà để được môt người anh em. Nếu cố gắng lần đầu thất bại hãy mời thêm người phụ lực, nếu vẫn còn thất bại thì mời thêm nhiều người hơn nữa. Sau nhiều lần vẫn không xong cộng đoàn coi như không có họ. Mặc họ chọn lối sống nào tuỳ ý. Chọn sống tách biệt là việc làm tự chọn. Chọn đi con đường riêng là tự tách biệt mình ra, bước trên con đường mà Phúc âm gọi là con đường ngoại, không thuộc về Giáo Hội Chúa.

Lm Vũ đình Tường