Vá lưới



Dường như người dân chài nào cũng biết đan và vá lưới. Vá lưới trở thành một công việc thường ngày, được làm vào một giờ nhất định. Suốt đêm giăng, đánh bắt; sáng giặt phơi lưới cho khô, sau đó mới vá chỗ rách. Vì thế lưới thường được vá vào buổi chiều, chuẩn bị cho việc thả lưới tối hôm đó. Vá lưới buồn chán nên bạn chài chuyện vãn và loan tin sốt dẻo mới bắt được đầu ngõ, cuối thôn khi bán cá.

Nỗi buồn vá lưới giúp hồi tưởng việc đã qua. Lưới rách không bắt được cá còn tốn công, hao chỉ. Nếu tay lưới vừa mua còn xót hơn. Tay nghề thành thạo đến đâu vẫn không giấu nổi chỗ vá.Tay lưới nhiều nốt vá là tay lưới có nhiều kinh nghiệm lòng biển cả, đáy sông sâu. Nhiều lần chủ vân vê nó trong lòng bàn tay. Chủ vừa vá vừa tiếc cộng thêm chút thương hại cho đời lưới. Mặt khác chủ cũng hãnh diện tay lưới vá lỗ chỗ từng cung cấp cho chủ những mẻ tôm cá tươi rói, nguồn vui của dân chài. Mỗi nốt vá của lưới là một kinh nghiệm trong nghề. Nó nhắc nhớ kỉ niệm đồng thời cho biết thực tế lòng biển. Lưới rách vì lí do thiên nhiên cũng lắm và nhân tạo cũng nhiều. Cành cây, chai lọ, rác lớn nhỏ, dân quanh vùng và dân chài kí thác vào đáy biển, nhờ lòng sông giữ hộ. Đám tôm cá đến tạm trú, thả chài kéo lên gặp miếng tôn chính tay mình liệng xuống. Hôm nay xui quá. Họ đâu ngờ chính tay họ trước đó ít tháng gieo vận xui ngày hôm nay gặt hái.



Sợ nhất và nguy hiểm nhất là khi rường lưới bị đứt. Nó là rường cột bảo vệ, điều khiển tay lưới, khi bị đứt tay lưới coi như bỏ. Tay mơ không đủ khả năng mà phải cần đến thợ chuyên nghiệp. Sửa rường lưới mất nhiều công, tổn nhiều sức, hao vật liệu, chi nhiều tiền lại phải nghỉ làm dài hạn.

Dân chài thường bảo vệ lưới bằng cách năng nhuộm giúp cho lưới bền lâu hơn. Sợi chỉ nhuộm thường săn hơn, ít thấm nước, phơi mau khô, lưới bền và gỡ cá cũng dễ hơn.

Lưới tình

Dân chài nhờ lưới học biết lòng sông chỗ nào sâu, chỗ nào cạn. Họ biết đáy biển chỗ nào đá ngầm, cát mịn thích hợp cho từng loại tôm cá. Tấm lưới cuộc đời đâu khác chi lưới cá vì thế Đức Kitô mời gọi các tông đồ trở thành ‘kẻ chài lưới người ta’. Đường đời có nhiều cạm bẫy như lòng biển. Cạm bẫy cuộc đời một phần do chính mình gây nên, phần khác do xã hội. Do đó ít nhiều làm cho lưới đời chỗ rách, chỗ bị kéo dãn, chỗ dính chùm và ngay cả đứt đoạn. Lưới đời lúc nhỏ hoàn thiện, bị rách nát do hoàn cảnh, tuổi đời, công việc và cá tính. Vì thế lưới đời nào cũng cần vá ít nhiều tuỳ người. Nếu không vá kịp thời rạn nứt mỗi ngày lớn dần, tình phai và cuối cùng cao bay. Điểm khác nhau là khéo vá cầm giữ được mối tình. Vụng may sớm muộn gì tình cũng đi đong.

Coi thường

Khác với lưới cá tình người rạn nứt không bao giờ bắt đầu nơi rường cột. Vô tình, vô tâm và coi thường rạn nứt nhỏ dẫn đến đổ bể trong tình yêu. Trăm rạn nứt nhỏ làm lung lay mối tình. Rường cột trở thành vô dụng khi các sợi chỉ rời rạc, cắt đứt với rường cột. Vì sao? Bởi có quá nhiều chỗ rạn nứt, không còn gắn bó đủ bảo đảm cho rường khỏi bung ra. Khi sự thể đổ bể, tan tác lúc đó mới lo vá sợ quá trễ. Dân chài thường tìm chỗ lưới rách để kịp vá cuối ngày. Lưới tình nếu được kiểm soát cẩn thận như thế rường lưới sẽ không bao giờ bị đứt và cuộc tình đó bảo đảm sẽ là cuộc tình tốt đẹp từ khởi sự cho đến hoàn thành.

Tình Chúa

Chúa Kitô bắt đầu cuộc đời rao giảng bằng cách kêu gọi các người ngồi đan lưới. Trong khi rao giảng Ngài lại nhắc đến vá áo - áo cũ vá vải cũ, áo mới vá vải mới - và cuối cùng trước khi chịu hiến tế trên thập giá lại nhắc đến chiếc áo nguyên vẹn, không có đường chỉ may. Đây không phải là chiếc áo ngoài mà là chiếc áo trong của Chúa. Trong thân thể tan nát vì đòn vọt, xỉ vả, mạo gai, máu khô, nước vàng nhỉ giọt kia chứa đựng tâm hồn nguyên vẹn, trong trắng, tinh tuyền làm của lễ dâng lên Chúa Cha.

Khi nhận lãnh bí Tích Thanh Tẩy chúng ta được trao cho tấm áo trắng tinh tuyền, nguyên vẹn. Hành trình trên đường về nhà Cha ta khi vấp ngã, lúc té nhào bụi gai. Ngày nắng bụi quyện mồ hôi; đêm mưa mò mẫm té xoài trên vũng lầy tội lỗi. Chiếc áo tinh tuyền nguyên thuỷ chỗ thì rách, nơi khác dơ bẩn, cánh tay nhăn nhúm, cổ sờm chỉ, rách tà.

Đừng sợ lưới vá vì lưới lành là lưới treo đầu tường, vắt trên sào, chẳng bao giờ bắt được cá. Lưới vá là lưới hữu dụng. Lưới vá cho biết giá trị riêng của lưới. Cũng thế tâm hồn rách nát được vá lại là một tâm hồn ngay chính, trung thành. Nó không bỏ cuộc, sau mỗi lần vấp té. Nó gắng gượng dậy tiếp tục đi. Rường lưới bị đứt cần thợ chuyên môn giúp sửa lại. Cũng thế tâm hồn mất căn bản đạo Chúa như rường lưới đứt, cần người chuyên môn giúp. Không hiểu điều căn bản trong đạo dựa vào đâu để biết suy luận đúng những điều khác hướng dẫn cuộc đời.

Dân chài năng nhuộm giúp cho lưới bền lâu hơn, chỉ săn hơn, ít thấm nước, phơi mau khô, lưới bền và gỡ cá cũng dễ hơn. Lưới đời cũng cần nhuộm bằng các Bí Tích Thánh giúp thanh tẩy cuộc đời, an bình nội tại và niềm vui nội tâm.

Cuộc tình tan bay vì người ta coi thường, lơ là, không bảo vệ, than thở sau khi đã tan vỡ. Đức tin cũng thế không thể lơ là, thiếu chăm sóc làm như thế khác chi để căn bản đạo lu mờ. Ước chi mỗi người hãy học để tự vá áo đời mình giữ chiếc áo dù mạng, dù vá nhưng tinh tuyền, sạch sẽ, trong sáng dâng lên Chúa Cha.


Lm Vũ đình Tường