Cựu TT Clinton hoàn tất sứ mạng mưu tìm tự do cho 2 nữ ký giả Mỹ


Hơn một giờ đồng hồ trước đây, chiếc phi cơ chở Cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Bill Clinton và 2 nhà báo Mỹ mới được Bắc Hàn trả tự do đã đáp xuống phi trường Burbank.


AFP PHOTO
Cựu Tổng thống Bill Clinton cùng hai nhà báo Laura Ling và Euna Lee được đón tiếp tại phi trường Burbank, California hôm 5-8-2009.

Khi chiếc máy bay hạ cánh ở phi trường Burbank nằm phía ngoài thành phố Los Angeles của bang California, chuyến đi Bắc Hàn của Cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Bill Clinton đã thật sự kết thúc, với kết quả hai nhà báo Mỹ là cô Laura Ling, 32 tuổi, và cô Euna Lee, 36 tuổi, về đoàn tụ với gia đình, sau gần 6 tháng trời bị nhà cầm quyền Bắc Hàn giam giữ.

Phải đợi cho đến khi chiếc máy bay rời không phận Bắc Hàn, các viên chức cao cấp Nhà Trắng mới tiết lộ một số chi tiết đáng chú ý về chuyến đi đầy bất ngờ kéo dài đúng 20 tiếng đồng hồ này.

Trước hết, ông Clinton đồng ý sang Bắc Hàn thể theo lời yêu cầu của gia đình 2 nhà báo bị Bình Nhưỡng cầm tù, kế đến là Washington không cam kết bất cứ điều gì với với Bắc Hàn, vì chuyến đi của ông Clinton là chuyến đi được thực hiện với mục đích nhân đạo.

Điểm thứ ba là trong cuộc thảo luận với lãnh tụ Kim Jong-il của Bắc Hàn, ông Clinton chỉ trình bày những điểm thuận lợi nếu quốc gia này tiếp tục cuộc đàm phán nhằm giải quyết các căng thẳng về hạt nhân.

Đang có mặt ở Nairobi để dự hội nghị phát triển Châu Phi, Nữ Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton cho biết đã nói chuyện trực tiếp với chồng bà, và “tương lai quan hệ giữa hai nước tùy thuộc vào Bắc Hàn”.

Bà nói thêm rằng Washuington vẫn duy trì mục tiêu bán đảo Triều Tiên phải là vùng phi hạt nhân, do đó Bình Nhưỡng phải đình chỉ tất cả những chương trình chế tạo võ khí mà họ đang theo đuổi và trở lại bàn hội nghị 6 nước để giải quyết vấn đề.

Một số nhân vật trước đây từng giữ các vai trò quan trọng trong những cuộc đàm phán với Bắc Hàn đã lên tiếng trình bày quan điểm riêng về chuyến đi của ông Cựu Tổng Thống Mỹ.

Thống Đốc Bill Richardson từng là Đại Sứ Hoa Kỳ ở Liên Hiệp Quốc và Đặc Sứ về Bắc Hàn dưới thời Clinton cho rằng thành quả của chuyến đi không chỉ ở chỗ hai nhà báo Mỹ dược trả tự do, mà theo ông, cả Washington và Bình Nhưỡng đều có lợi.

Ông Richardson giải thích thêm rằng lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-il “sẽ sử dụng sự hiện diện của ông Clinton để đánh bóng chế độ, người dân Bắc Hàn sẽ được nhà nước giải thích là chính Hoa Kỳ phải nhượng bộ”, nhưng đồng thời “căng thẳng giữa hai nước sẽ giảm bớt đi”.

Trong khi đó, Cựu Đại Sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc dưới thời George W. Bush là ông John Bolton lại nói rằng chính phủ của ông Barack Obama đã tính toán sai lầm về chiến lược khi đồng ý để ông Clinton sang Bình Nhưỡng.

Sai lầm này ở chỗ “tạo thêm thế mạnh chính trị cho Bắc Hàn, công nhận chính quyền của Kim Jong-il là một chính quyền hợp pháp, do người dân chọn lựa”.

Giới quan sát chính trị ở Washington nghĩ gì về chuyến đi mới kết thúc này của ông Clinton? Hầu hết cho rằng chuyến đi có thể mở đường cho những cuộc thương thuyết tay đôi giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn, và đã có tin bảo không ngạc nhiên nếu người kế tiếp sang Bình Nhưỡng để mở đầu cho cuộc đàm phán chính là Bà Clinton.

Nguyễn Khanh, phóng viên RFA
2009-08-05.