Tiếng Ðàn Thúy Kiều



Nếu bạn đã học truyện Kiều, chắc bạn không thể nào quên đoạn tả tiếng đàn của Thúy Kiều khi gảy cho Kim Trọng nghe lần đầu:

"Trong như tiếng hạc bay qua
Ðục như nước suối mới xa nửa vời
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa"

Bản nhạc nào cũng phải có nhịp điệu, tiết tấu thay đổi: khi trong khi đục, khi cao khi thấp, lúc khoan thai khi dồn dập... Chính những thay đổi nhịp điệu và cường độ ấy của giây tơ dưới ngón tay Thúy Kiều kết hợp với ánh sáng của ngọn đèn dầu khi tỏ khi mờ đã:

"khiến người ngồi đó cũng ngơ ngẩn sầu",
"khi tựa gối khi cúi đầu
khi vò chín khúc khi chau đôi mày".

Cuộc sống cũng giống một bản nhạc, phải có nhanh có chậm, có vui có buồn, có trầm có bổng, có khoan thai dồn dập mới trở nên ý nhị, đáng sống. Bạn có thấy nỗi chán chường của Thúy Kiều giữa cảnh sống "cuộc vui suốt sáng, trận cười thâu đêm" không? Bạn có thấy nguồn gốc của những phong trào hippi, bụi đời, những cuộc phản kháng có tính đập phá của tuổi trẻ nhiều nơi trên thế giới, và từ mấy năm nay chúng ta được biết là cả những nước XHCN cũng không phải là không có? Cuộc sống đơn điệu với mọi sự, như làm sẵn, dọn sẵn, khiến cho tuổi trẻ cảm thấy năng lực của họ dư thừa, khát vọng của họ như một cây kiểng để ở trong nhà không thể mọc cao hơn trần nhà, khiến cho họ bùng nổ, muốn đập phá cái sẵn có để làm cái mới, muốn mạo hiểm không những bằng cuộc đời mình mà bằng cả thế hệ, cả xã hội đương thời. Họ không muốn an hưởng trong một cuộc sống đơn điệu.

Bạn hãy biết cảm tạ Chúa khi bạn có một cuộc sống với nhịp điệu luôn thay đổi, có khi dồn dập khiến bạn không kịp thở, có lúc lại thanh thản nhẹ nhàng như mây thu lờ lững giữa trời. Lúc nào bạn cũng cảm nhận được một thứ hạnh phúc giống như nhịp điệu cung đàn. Nhưng bạn phải biết yêu, biết trong từng giây phút của cuộc sống, hãy đón nhận từng giây phút sống như thể đó là giây phút bạn vào đời, mỗi ngày như thế là sinh nhật của bạn; trân trọng từng giây phút như là bạn chỉ có phút giây này để sống trên đời. Lúc đó bạn sẽ có được hạnh phúc của vận động viên khi về tới đích cuộc đua, thở không ra hơi nhưng niềm vui chan chứa; và bạn cũng nếm được niềm bình an của người mẹ đang ngồi đưa võng ru con. Bạn sẽ được niềm vui của người nông dân sau một ngày gặt hái ngủ trên đống lúa đầy sân hay niềm sung sướng của một người mẹ ngồi nhìn đàn con mạnh khỏe ăn "như tằm ăn rỗi", mặc dù phảng phất nỗi lo "lấy đâu ra gạo cho chúng ăn".

Cuộc sống lúc nào cũng có vui có buồn, có sướng có khổ, chỉ cần bạn biết nhìn ra và đón nhận. Bạn có biết "nghệ thuật ăn cháo nóng" tổ tiên đã dạy: "Công nợ trả dần, cháo húp vòng quanh". Khi nào bạn về nông thôn được mời ăn cháo mà không có muỗng, chỉ có chiếc tô đầy cháo nóng thơm phức, bạn hãy nhớ lấy, lấy những ngón tay khéo léo để dưới vành đáy và giữ miệng tô, bạn sẽ thưởng thức được cái vị ngon của tô cháo nóng cùng với tiếng xì xụp vang lên như những nụ hôn đặt lên tô cháo. Cuộc sống nhiều khi giống tô cháo nóng đấy bạn ạ, hãy ráng xoay quanh và đặt những nụ hôn lên tô cháo, cháo sẽ hôn lại trên môi bạn bằng vị thơm nóng bỏng và làm bạn phấn chấn trong lòng. Và bạn hãy cảm tạ Cha trên trời giống như bạn cảm ơn người nông dân đãi bạn tô cháo nóng thơm ngon làm bạn toát mồ hôi ướt trán, ướt áo.

Bạn nhớ trong bữa Tiệc Ly có hai điều Chúa Giêsu nhấn mạnh "của Ta" là "giới răn của Ta" và "bình an của Ta". Bình an của Chúa không phải như của thế gian, cốt ở sự yên ổn không có gì xáo trộn, như giấc ngủ trẻ thơ. Bình an của Chúa không phải là "yên ổn khỏi mọi biến động" nhưng là "yên ổn giữa mọi biến động" được diễn tả qua việc Chúa Giêsu nằm ngủ trên thuyền trong lúc sóng to gió lớn làm các môn đệ hết hồn, hú vía. Chúa không trách các môn đệ đã ra sức chèo chống, nhưng Chúa trách các ông vì yếu lòng tin, vì hoảng sợ. Bởi vậy khi cơn bão tố lớn nhất là cuộc khổ nạn sắp ập tới thì Chúa tuyên bố: "Ta ban bình an cho các con, Ta không ban như kiểu thế gian. Các con hãy yên lòng đừng xao xuyến lo sợ..." (Gioan 14,27).

Nền tảng của bình an ấy là lòng tin yêu phó thác vào Tình Yêu thành tín của Thiên Chúa là Cha trên trời hằng yêu thương săn sóc giữ gìn con cái mình và là Ðấng mạnh hơn tất cả (coi Gioan 10, 27-30; 1 Gioan 4,6).

Lm. Nguyễn Công Ðoan, S.J.