Vụ một bé trai 5 tuổi tử vong sau khi ăn táo Trung Quốc một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động v? sự an toàn của trái cây “đa quốc tịch? bày bán đầy rẫy trên thị trư?ng. Nhi?u loại quả nhìn bóng đẹp, bắt mắt nhưng đi?u khác thư?ng ở chỗ, bổ ra để cả tháng không h?ng, thậm chí kiến không buồn leo.

Hiện chưa có kết luận ca tử vong của cháu bé ở Hà Tĩnh có phải do ngộ độc thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) tồn dư trong quả táo hay không, nhưng theo TS Nguyễn Văn Khải - Giám đốc Trung tâm Tư vấn ?èn Tiết kiệm ?iện năng & Dung dịch Hoạt hoá ?iện hoá - táo Trung Quốc thu hoạch từ tháng Bảy, tháng Tám mà đến gi? vẫn còn bán, thậm chí có thể mua bất kỳ th?i điểm nào trong năm, hẳn phải ngâm thuốc bảo quản.



PGS.TS Nguyễn Kim Vũ - Nguyên Viện phó Viện Công nghệ Sau thu hoạch - cũng cho biết: Nếu bảo quản bằng các biện pháp an toàn (xử lý vật lý, dùng nhiệt, dùng các sản phẩm thuốc tím, cao lanh hấp thụ khí etylen sinh ra trong quá trình quả chín), th?i gian cam tươi có thể kéo dài từ 1 – 2 tháng, mận tươi 10 ngày, vải tươi 3 – 4 ngày chứ không hoa quả nào giữ được tới 4 – 6 tháng như nhi?u loại bán trên thị trư?ng hiện nay.



?ược sử dụng phổ biến nhất để bảo quản hoa quả là đất đèn và một số hóa chất độc hại khác. Thậm chí, ngư?i ta còn mua hóa chất rẻ ti?n không nguồn gốc, pha trộn vô tội vạ, li?u lượng tùy ý, miễn sao hoa quả tươi càng lâu, càng bóng đẹp càng tốt.



TS Khải từng đến thăm những bể hoá chất ngâm tẩm hoa quả khổng lồ của Trung Quốc. ?ứng cách xa hàng mét ông đã ngửi thấy mùi hắc khó chịu. Ông còn thấy những ngư?i làm tại đây lâu năm môi thâm, bàn tay bàn chân bợt bạt.



Trong khi việc phân biệt hoa quả tươi tự nhiên và hoa quả ngâm thuốc bảo quản không thể thực hiện được bằng mắt thư?ng, các nhà chuyên môn khuyên ngư?i tiêu dùng nên ch?n hoa quả có dáng vẻ tự nhiên thay vì thiên v? những quả nom đẹp mã, quá bóng bảy.



?ối với cam quýt, ch?n quả còn lá và cuống. Tốt nhất nên lay nhẹ cuống để xem cuống thật hay dính bằng keo! Hoa quả mua v? nên ngâm qua nước muối loãng vài phút trước khi ăn. ?ối với dưa hấu, nên ch?n quả v? thẫm màu, các gân xanh nổi lên rõ nét.

Một số nơi ở Hà Giang, ngư?i ta thay những bể lớn bằng các chậu nhựa để ngâm hoa quả. Táo, cam, quýt sau khi ngâm trong hóa chất được vớt ra, để ráo, cho vào bao lưới hoặc túi bóng, đóng trong thùng giấy, vận chuyển đi tiêu thụ.



?ối với chuối, ngư?i ta xâu dây thép vào cuống, nhúng trong hoá chất, sau kéo lên, treo cho khô. Sau khi qua những công đoạn này, hoa quả để hàng tháng không h?ng, thậm chí bổ ra để lăn lóc thế mà kiến cũng không dám bò vào.



Hẳn nhi?u ngư?i vẫn chưa quên công nghệ bảo quản ngô bằng thuốc “đầu lâu xương chéo? làm 9 ngư?i tại bản Phố (Hà Giang), ngộ độc, trong đó có một ngư?i chết ngày 9/6/2003. Loại thuốc bảo quản đó xuất xứ từ Trung Quốc.



H? nói, thuốc này tốt lắm, đem ngâm ngô để 2 - 3 tháng sau mới bị m?t. Thật kinh hoàng khi bà con mang túi đựng thuốc ra. ?ó là thuốc bảo vệ thực vật và nhà sản xuất đã cẩn thận in lên bao bì hình đầu lâu xương chéo để cảnh báo ngư?i dùng!



Theo TS Nguyễn Văn Khải, thuốc bảo vệ thực phẩm (BVTV) tồn dư trong trái cây quá mức cho phép có thể gây ra bệnh đư?ng ruột. Nặng hơn có thể gây ra ngộ độc cấp tính. Nghiêm tr?ng hơn, việc thư?ng xuyên sử dụng các loại trái cây bảo quản bằng hoá chất khiến chất độc tích tụ ở gan, lâu dần có thể dẫn tới ung thư.



Tồn dư hóa chất trong trái cây khó có thể gây tử vong tức thì. Tuy nhiên, trư?ng hợp này cũng có thể xảy ra nếu ăn phải hoa quả đã qua bảo quản nhưng bị giập, thối, môi trư?ng thuận lợi để các độc tố vi nấm phát triển.



Khi h?i một số nhà quản lý v? việc xử lý vi phạm liên quan đến thuốc BVTV, chúng tôi chỉ nhận được những câu trả l?i chung chung. Một quan chức Cục BVTV cho hay thanh tra Cục chỉ xử lý các vụ vi phạm dư lượng thuốc BVTV trên rau xanh chứ trên hoa quả thì chưa.



Hơn nữa, Cục chỉ quản lý ở phương diện sản xuất, đối với hoa quả tiêu thụ trên thị trư?ng phải h?i Cục Vệ sinh An toàn Thực phẩm (VSATTP). Sang Cục VSATTP, ông Nguyễn Thanh Phong, trưởng phòng Truy?n thông, khẳng định “có nghe nói v? hoa quả ngâm hoá chất bảo quản nhưng đi kiểm tra thì chưa phát hiện vụ sai phạm nào?.